stefanos oikonomou
stefanos oikonomou
FRANCHISING ΚΙΝΗΤΗΣ ΤΗΛΕΦΩΝΙΑΣ
Η δικηγορική μας εταιρία Στέφανος Οικονόμου και Συνεργάτες, έχει ιδιαίτερη εμπειρία και γνώση στις συμβάσεις franchising με εταιρίες κινητής και σταθερής τηλεφωνίας. Επί είκοσι χρόνια οι εμπορικολόγοι δικηγόροι του γραφείου μας συνεργαζόντουσαν με την την εταιρία κινητής τηλεφωνίας Wind και παρείχαν νομική υποστήριξη σε όλα τα εμπορικά θέματά της και ιδίως για την ανάπτυξη του δικτύου καταστημάτων της με την μέθοδο franchise, όπως την σύνταξη των συμβάσεων franchise, τις συμβάσεις dealers και partners, τις μισθώσεις των καταστημάτων από την δικαιοπάροχο εταιρία και μετά την υπεκμίσθωση αυτών στους franchisees.
Λόγω αυτής της πολυετούς συνεργασίας μας, οι δικηγόροι μας με την εξειδίκευσή τους στο εμπορικό δίκαιο έχουν χειριστεί δεκάδες υποθέσεων αγωγών franchisees και άλλου τύπου εμπορικών συνεργατών ( master dealers, partners κλπ ) κατά εταιρίας κινητής τηλεφωνίας και ως εκ τούτου έχουν αναπτύξει μία ιδιαίτερη εμπειρία σε αντιδικίες με θέματα τα προβλήματα συνεργασίας μίας εταιρίας κινητής και σταθερής τηλεφωνίας με τους franchisees της.
Μετά την λήξη της συνεργασίας μας, με την ως άνω εταιρία κινητής τηλεφωνίας, οι δικηγόροι μας έχουν αποκτήσει περαιτέρω εμπειρία στο franchise, έχοντας εκπροσωπήσει ή συμβουλεύσει πολλές επιχειρήσεις franchise από όλη την Ελλάδα που είχαν αντιμετωπίσει προβλήματα με τους δικαιοπαρόχους τους στον χώρο της κινητής τηλεφωνίας αλλά και σε άλλους χώρους όπως την εστίαση, convenience stores, super market, καταστήματα ηλεκτρικών ειδών, αισθητικής, εκπαίδευση και ξένες γλώσσες.
Πρόσφατα, κατόπιν ενδιαφέροντος από πολλούς franchisees κινητής και σταθερής τηλεφωνίας η δικηγορική μας εταιρία, διοργάνωσε διαδικτυακή ημερίδα με θέμα << Τα προβλήματα των franchisees κινητής τηλεφωνίας, η νομική τους αντιμετώπιση και η δυνατότητα ίδρυσης συλλόγου franchisees >>.
Παραθέτουμε παρακάτω τα θέματα που αναπτύχθηκαν και τη νομική άποψη που εξέφρασαν οι δικηγόροι εμπορικού δικαίου του γραφείου μας, βασιζόμενοι στις πληροφορίες που τους δόθησαν:
ΤΑ ΟΡΙΑ ΠΟΥ ΠΡΈΠΕΙ ΝΑ ΣΕΒΕΤΑΙ Ο FRANCHISOR ΣΤΗΝ ΕΜΠΟΡΙΚΗ ΠΟΛΙΤΙΚΗ ΠΟΥ ΕΠΙΒΑΛΛΕΙ ΣΤΟΥΣ FRANCHISEES.
Είναι συνηθισμένο σε μία σύμβαση franchise να περιλαμβάνεται όρος ότι η εταιρία μπορεί να αποφασίζει μονομερώς την εμπορική πολιτική δηλαδή τους στόχους και τις αμοιβές των καταστημάτων που συμμετέχουν στο σύστημα franchise.
Τίθεται λοιπόν το ερώτημα, αν έχει δικαίωμα ο δικαιοπάροχος να επιβάλλει στο κατάστημα κινητής και σταθερής τηλεφωνίας, ότι εμπορική πολιτική θέλει και να την αλλάζει όποτε θέλει;
Η απάντηση που δίνουν οι δικηγόροι του γραφείου μας είναι κατηγορηματικά όχι. Ο νόμος θέτει όρια τα οποία υπερισχύουν των όρων της σύμβασης όπως έχει κρίνει η νομολογία.
Όσον αφορά τους στόχους που θέτει η εταιρία κινητής τηλεφωνίας, η νομολογία έχει κρίνει ότι η εμπορική πολιτική δεν μπορεί να θέτει στόχους που δεν είναι δυνατόν να επιτευχθούν παρότι ο franchisee επιδεικνύει την δέουσα επιμέλεια.
Αυτό σημαίνει ότι σε περιόδους κρίσης και πανδημίας, οι δικαιοπάροχοι οφείλουν να αναπροσαρμόσουν τους στόχους ώστε να ανταποκρίνονται στις συνθήκες. Πέραν από τους στόχους, η εμπορική πολιτική πρέπει να διασφαλίζει ότι ο συνεργάτης – franchisee θα έχει και ένα εύλογο ποσοστό κέρδους από την εφαρμογή της εμπορικής πολιτικής και ότι τηρεί την αρχή της ίσης μεταχείρισης για όλους του franchisees. Αυτό δεν σημαίνει ότι πρέπει να είναι ίδια για όλους. Για να τους μεταχειρίζεται ισότιμα, η εταιρία θα πρέπει να παίρνει υπόψη της αντικειμενικά κριτήρια όπως το σημείο που δραστηριοποιείται κάθε κατάστημα, που απευθύνεται και ποιες είναι οι δυνατότητες του κάθε καταστήματος.
Αν η εμπορική πολιτική δεν πληροί αυτές τις προϋποθέσεις τότε μπορεί να ακυρωθεί και το κατάστημα μπορεί να διεκδικήσει μεγαλύτερες αμοιβές ακόμα και αναδρομικά.
ΥΠΟΧΡΕΩΣΗ ΝΕΩΝ ΣΥΝΔΕΣΕΩΝ ΚΑΤΑ ΤΗΝ ΠΕΡΙΟΔΟ ΠΟΥ ΑΠΑΓΟΡΕΥΟΤΑΝ ΑΠΟ ΤΙΣ ΚΥΑ ΛΟΓΩ ΠΑΝΔΗΜΙΑΣ
Τρανταχτό παράδειγμα αυθαίρετης και παράνομης εμπορικής πολιτικής θα συνιστούσε αν κατά την διάρκεια της πανδημίας, κάποια εταιρία κινητής τηλεφωνίας έθετε ως στόχο την επίτευξη νέων συνδέσεων όταν από τις ισχύουσες ΚΥΑ, επιτρεπόταν στα καταστήματα κινητής και σταθερής τηλεφωνίας να είναι ανοικτά μόνο για την πληρωμή λογαριασμών και όχι για να γίνονται νέες συνδέσεις.
Η απαίτηση αυτή θα ήταν εξόφθαλμα παράνομη και αντισυμβατική. Κανείς δεν μπορεί να απαιτήσει από κάποιον να κάνει κάτι που απαγορεύεται από το νόμο.
Κατά την άποψή μας των δικηγόρων μας, τυχόν επιβολή τέτοιας παράνομης υποχρέωσης θα συνιστούσε ηθική αυτουργία σε ποινικό αδίκημα, που τιμωρείται με φυλάκιση και πρόστιμα.
Οπότε αυτοί οι στόχοι θα έπρεπε να θεωρηθούν αυτοδίκαια άκυροι και όσοι δεν τους έπιασαν να θεωρήσουν ότι τους έπιασαν.
ΠΑΡΑΝΟΜΗ ΠΑΡΑΚΡΑΤΗΣΗ ΑΕΡΟΧΡΟΝΟΥ ΔΗΘΕΝ ΩΣ ROAMING
Εξόφθαλμα παράνομη θα ήταν επίσης κατά την άποψή μας και η αφαίρεση ενός σταθερού ποσοστού από τον αερόχρονο δήθεν για roaming και χρεώσεις τρίτων.
Ως γνωστόν, σύμφωνα με τις συμβάσεις franchise και τις συμβάσεις διαμεσολάβησης στον χώρο της κινητής και σταθερής τηλεφωνίας, η εταιρία έχει δικαίωμα να αφαιρεί από τον αερόχρονο το πραγματικό ποσό που καταβάλλει σε άλλους παρόχους λόγω roaming καθώς και για τέλη και χρεώσεις τρίτων.
Όμως μιλάμε για το πραγματικό ποσό. Όχι για ένα πλασματικό ποσό π.χ. 9% σε όλους τους λογαριασμούς που προφανώς δεν αντιστοιχεί σε κίνηση roaming και χρεώσεις τρίτους αλλά θα ήταν αυθαίρετο. Έτσι και αλλιώς, τα τελευταία χρόνια που το roaming εντός της ΕΕ καταργήθηκε το ποσοστό θα πρέπει να είναι πολύ χαμηλό με δεδομένο ότι τα περισσότερα ταξίδια γίνονται εντός ΕΕ, πολύ περισσότερο δε, το ως άνω ποσοστό θα ήταν αυθαίρετο και παράνομο αν επιβαλλόταν και στους λογαριασμούς σταθερής τηλεφωνίας που δεν έχουν roaming.
Αν αποδεικνυόταν ότι το ποσό που παρακρατά μία εταιρία είναι υψηλότερο από το ποσό που δικαιούται για χρεώσεις τρίτων, τότε θα υποχρεούτο να επιστρέψει αναδρομικά όλη την διαφορά και μάλιστα έντοκα.
Κατά την άποψή των δικηγόρων μας, αν πράγματι μία εταιρία εν γνώσει της παρουσίαζε ότι οι χρεώσεις αυτές ανέρχονται σε ένα σταθερό ποσοστό π.χ. 9% ενώ στην πραγματικότητα ήταν χαμηλότερες και καρπωνόταν την διαφορά, τότε θα ετίθετο και θέμα διάπραξης απάτης και μάλιστα κατ’ εξακολούθηση. Αν δε το ποσό ήταν ιδιαίτερα υψηλό θα επρόκειτο και για απάτη σε βαθμό κακουργήματος που θα είχε σοβαρότατες νομικές συνέπειες όχι μόνο για την εταιρία που θα το έκανε αλλά και για τα φυσικά πρόσωπα που το αποφάσισαν και το εφάρμοσαν.
ΜΕΙΩΣΗ ΑΕΡΟΧΡΟΝΟΥ ΠΑΛΑΙΩΝ ΠΕΛΑΤΩΝ
Συνήθως η μείωση του αερόχρονου συνοδεύεται με αύξηση των εφάπαξ αμοιβών για τις νέες συνδέσεις. Όμως οι αυξημένες εφάπαξ αμοιβές δίνονται για τους νέους συνδρομητές ενώ η μείωση του αερόχρονου επιβάλλεται σε όλους τους συνδρομητές δηλαδή και στην παλαιά πελατειακή βάση για την οποία δεν είχαν δοθεί αυξημένες εφάπαξ αμοιβές.
Πρόκειται, κατά την νομική μας άποψη, για αναδρομική εφαρμογή της εμπορικής πολιτικής η οποία απαγορεύεται από την ίδια την σύμβαση του franchise.
Η μείωση του αερόχρονου για τους παλαιούς πελάτες που ενεγράφησαν όταν ίσχυε μεγαλύτερος αερόχρονος κατά την άποψή μας είναι αφενός μεν αντισυμβατική αφετέρου δε αντίκειται στην καλή πίστη και τα συναλλακτικά ήθη.
Άποψή λοιπόν του διαχειριστή της εταιρίας, δικηγόρου στον Άρειο Πάγο, Στέφανου Οικονόμου, είναι ότι ο δικαιοπάροχος μπορεί να μειώνει την αμοιβή αερόχρονου ( αυξάνοντας άλλες εφάπαξ αμοιβές ) μόνο για καινούριους πελάτες και όχι για τους παλαιούς.
Αυτό πρακτικά σημαίνει ότι ένα κατάστημα θα μπορούσε να διεκδικήσει για τους παλαιούς πελάτες να του αποδοθεί αναδρομικά αερόχρονος σύμφωνα με το ποσοστό που ίσχυε κατά την εγγραφή τους και όχι με τις μετέπειτα εμπορικές πολιτικές και να διεκδικήσει αναδρομικά όλον τον αερόχρονο που δεν του έχει αποδοθεί επί χρόνια.
ΠΑΡΑΝΟΜΗ ΕΞΑΡΤΗΣΗ ΤΗΣ ΚΑΤΑΒΟΛΗΣ ΑΕΡΟΧΡΟΝΟΥ ΑΠΟ ΤΗΝ ΕΠΙΤΕΥΞΗ ΝΕΩΝ ΣΥΝΔΕΣΕΩΝ
Ένα άλλο σημείο της εμπορικής πολιτικής των εταιριών σταθερής και κινητής τηλεφωνίας που κατά την άποψή μας είναι παράνομο είναι η υποχρέωση του καταστήματος να φέρει νέες πελάτες προκειμένου να εισπράξει τον αερόχρονο για τους παλαιούς πελάτες.
Κατά την άποψή των δικηγόρων του γραφείου μας, η εταιρία δεν δικαιούται να εξαρτά την καταβολή του airtime των παλαιών πελατών από την επίτευξη νέων συνδέσεων. Ο αερόχρονος του παλαιού πελάτη είναι αμοιβή για τον συγκεκριμένο αυτόν πελάτη που παραμένει στο δίκτυο τηλεφωνίας της εταιρίας.
Η εταιρία θα συνεχίσει να εισπράττει τον λογαριασμό αυτού του πελάτη είτε ο franchisee φέρει καινούριους πελάτες είτε δεν φέρει. Άρα δεν υπάρχει ούτε νομικό έρεισμα ούτε λογική στο να απαιτήσει από το κατάστημα να φέρει νέους πελάτες για να του πληρώσει την αμοιβή των υφιστάμενων πελατών.
Ως εκ τούτου κατά την νομική μας κρίση, η αμοιβή αερόχρονου που δίνει η εταιρία για έναν συγκεκριμένο πελάτη που έφερε ο συνεργάτης στο δίκτυο, δεν μπορεί να εξαρτάται από το αν θα φέρει νέους πελάτες ή άλλους στόχους.
ΑΠΑΓΟΡΕΥΣΗ ΚΑΤΑΓΓΕΛΙΑΣ ΤΗΣ ΣΥΜΒΑΣΗΣ ΓΙΑ ΛΟΓΟΥΣ ΕΚΔΙΚΗΣΗΣ
Ένας φόβος όλων των αδύνατων μερών σε μία σύμβαση είναι ότι μπορεί ο δυνατός συμβαλλόμενος, από τον οποίο εξαρτάται να του καταγγείλει την σύμβαση αν διαμαρτυρηθεί ή προσπαθήσει να βρει το δίκιο του στα Δικαστήρια.
Το ότι ο franchisee εξαρτάται από την εταιρία είναι αλήθεια. Αλλά αυτή η αδυναμία της εξάρτησης είναι που νομικά δίνει στους franchisee και κάποια δύναμη και προστασία.
Σύμφωνα με το νόμο, όταν ένας συμβαλλόμενος βρίσκεται σε οικονομική εξάρτηση από το άλλο μέρος προστατεύεται από καταχρηστικές καταγγελίες, από καταχρηστική αλλαγή των όρων συνεργασίας και από την αιφνίδια διακοπή μίας μακρόχρονης σύμβασης.
Αν παραδείγματος χάριν μία εταιρία αποφασίσει να τιμωρήσει όποιον διαμαρτύρεται για τους αυθαίρετους όρους της εμπορικής πολιτικής ή όποιον προσφύγει στο δικαστήριο ή συμμετάσχει σε ένα σωματείο, είναι πιθανότατο ότι το δικαστήριο θα θεωρήσει την καταγγελία αυτή ως παράνομη επειδή ασκείται καταχρηστικά για λόγους εκδίκησης.
Σε κάθε περίπτωση η Επιτροπή Ανταγωνισμού μπορεί να παρέμβει είτε κατόπιν καταγγελίας είτε και αυτεπάγγελτα και να εξετάσεις τους όρους λειτουργίας ενός συστήματος franchise.
Εξάλλου για να καταγγείλει μία εταιρία μία σύμβαση franchise, θα πρέπει να αποζημιώσει τον franchise.
ΑΠΟΖΗΜΙΩΣΗ ΣΕ ΠΕΡΙΠΤΩΣΗ ΛΎΣΗΣ Ή ΛΗΞΗΣ ΤΗΣ ΣΥΜΒΑΣΗΣ
Σύμφωνα με τη νομολογία ο franchisee, δικαιούται μετά τη λύση της σύμβασης αποζημίωση εάν και εφόσον κατά τη διάρκεια αυτής έφερε νέους πελάτες ή προήγαγε σημαντικά τις υποθέσεις με τους υπάρχοντες πελάτες και ο franchisor διατηρεί ουσιαστικά οφέλη από τους πελάτες όπως συμβαίνει όταν ο franchisee χάνει τον αερόχρονο και τις άλλες προμήθειες που δικαιούται από τους λογαριασμούς των πελατών που έχει φέρει στο δίκτυο αλλά οι πελάτες αυτοί παραμένουν στο δίκτυο της εταιρίας μετά την λύση της σύμβασης ,και η εταιρία συνεχίζει και κερδίζει από αυτούς.
Το ποσό της αποζημίωσης αυτής δεν μπορεί να υπερβαίνει ποσό ισοδύναμο με το μέσο ετήσιο όρο των αμοιβών που εισέπραξε ο εμπορικός αντιπρόσωπος κατά τα πέντε τελευταία έτη. Πρέπει να τονισθεί ότι για να υπολογισθεί η αποζημίωση που δικαιούται ο franchisee θα ληφθεί υπόψη όχι μόνο ο αερόχρονος που λάμβανε αλλά και οι διάφορες εφάπαξ αμοιβές και προμήθειες κατά τα πέντε τελευταία έτη που λειτούργησε η σύμβαση.
Πέραν αυτής της αποζημίωσης, ο franchisee έχει αξίωση για την ανόρθωση και της περαιτέρω ζημιάς την οποία υπέστη από την λύση της σύμβασης. Παραδείγματος χάριν αν έχει αναπόσβεστες δαπάνες ή πρέπει να αποζημιώσει υπαλλήλους που θα πρέπει να απολύσει λόγω της λύσης ή λήξης της σύμβασης, δικαιούται να αναζητήσει και περαιτέρω αποζημίωση από την εταιρία.
Οι δικηγόροι του γραφείου μας, Στέφανος Οικονόμου και Συνεργάτες είναι στην διάθεση κάθε ενδιαφερόμενου franchisee για να τον συμβουλεύσει σε αυτά τα θέματα με εχεμύθεια, γνώση και αποτελεσματικότητα.
Οι δικηγόροι μας μπορούν να σας συμβουλεύσουν για όλα τα προβλήματα που τυχόν αντιμετωπίζετε σε σχέση με το franchise σας και να βρουν την καλύτερη λύση σε αυτά, γνωρίζοντας όσο κανένας άλλος τον τρόπο λειτουργίας αυτών των καταστημάτων, τους όρους των συμβάσεων τους και τα τεράστια προβλήματα που αντιμετωπίζουν.