stefanos oikonomou
stefanos oikonomou
ΦΑΡΜΑΚΟΕΠΑΓΡΥΠΝΗΣΗ
ΚΕΦΑΛΑΙΟ 1
Γενικές διατάξεις
Άρθρο 133
- Ο ΕΟΦ εφαρμόζει σύστημα φαρμακοεπαγρύπνησης για την εκπλήρωση των αρμοδιοτήτων του φαρμακο επαγρύπνησης και τη συμμετοχή του στις δραστηριότητες φαρμακοεπαγρύπνησης της Ευρωπαϊκής Ένωσης.
Το σύστημα φαρμακοεπαγρύπνησης χρησιμοποιείται για τη συλλογή πληροφοριών σχετικά με τους κινδύνους των φαρμάκων όσον αφορά την υγεία των ασθενών ή τη δημόσια υγεία. Οι πληροφορίες αυτές αναφέρονται ιδίως στις ανεπιθύμητες ενέργειες στον άνθρωπο από χρήση του φαρμάκου εντός των εγκεκριμένων στοιχείων της αδείας κυκλοφορίας, καθώς και από χρήση εκτός αυτών και στις ανεπιθύμητες ενέργειες που συνδέονται με επαγγελματική έκθεση.
- Ο ΕΟΦ, μέσω του συστήματος φαρμακοεπαγρύπνη σης που αναφέρεται στην παράγραφο 1, αξιολογεί επιστημονικά όλες τις πληροφορίες, εξετάζει τις επιλογές για την ελαχιστοποίηση και την πρόληψη των κινδύνων και εφόσον απαιτείται, προβαίνει στην έκδοση διοικητικών πράξεων, ατομικών, ατομικών γενικού περιεχομένου ή κανονιστικών, ως προς τη σχετική άδεια (ή άδειες) κυκλοφορίας. Πραγματοποιεί τακτικό έλεγχο του συστήματος φαρμακοεπαγρύπνησής του και αναφέρει τα αποτελέσματα στην Ευρωπαϊκή Επιτροπή το αργότερο έως την 21 Σεπτεμβρίου 2013, και στη συνέχεια, κάθε δύο έτη.
- Ο ΕΟΦ αποτελεί την αρμόδια για τη φαρμακοπε παγρύπνηση αρχή στην Ελλάδα.
- Εφόσον του ζητηθεί από την Ευρωπαϊκή Επιτροπή, ο ΕΟΦ οφείλει να συμμετάσχει, υπό το συντονισμό του Ευρωπαϊκού Οργανισμού Φαρμάκων, σε διεθνή εναρμόνιση και τυποποίηση των τεχνικών μέτρων φαρμα κοεπαγρύπνησης.
Άρθρο 134
Ο Ε.Ο.Φ.:
- α) λαμβάνει όλα τα κατάλληλα μέτρα προκειμένου να ενθαρρύνονται οι ασθενείς, οι γιατροί, οι φαρμακοποιοί και οι άλλοι επαγγελματίες του τομέα της υγείας να του αναφέρουν τις εικαζόμενες ανεπιθύμητες ενέργειες.
Για την υλοποίηση αυτών των στόχων, ο ΕΟΦ μπορεί να συνεργάζεται με ενώσεις καταναλωτών, οργανισμούς που εκπροσωπούν ασθενείς και επαγγελματικές ενώσεις στον τομέα της υγείας.
β) διευκολύνει την αναφορά από ασθενείς μέσω της παροχής εναλλακτικών τρόπων αναφοράς, πέραν εκείνων του Διαδικτύου.
γ) λαμβάνει όλα τα κατάλληλα μέτρα ώστε να συλλέγει επακριβή και επαληθεύσιμα δεδομένα για την επιστημονική αξιολόγηση των αναφορών εικαζόμενων ανεπιθύμητων ενεργειών
δ) εξασφαλίζει ότι παρέχονται στο κοινό εγκαίρως οι σημαντικές πληροφορίες επί θεμάτων φαρμακοε παγρύπνησης σε ό,τι αφορά τη χρήση ενός φαρμάκου, με τη δημοσίευσή τους στη διαδικτυακή του πύλη και άλλα μέσα ενημέρωσης του κοινού, ανάλογα με την περίπτωση.
ε) εξασφαλίζει, μέσω των μεθόδων συλλογής πληροφοριών και, όταν απαιτείται, μέσω της συμπληρωματικής παρακολούθησης των αναφορών εικαζόμενων ανεπιθύμητων ενεργειών, ότι λαμβάνονται όλα τα κατάλληλα μέτρα προκειμένου να ταυτοποιείται σαφώς οποιοδήποτε βιολογικό φάρμακο συνταγογραφείται, διανέμεται, ή πωλείται στην Ελλάδα, το οποίο αποτελεί αντικείμενο αναφοράς εικαζόμενης ανεπιθύμητης ενέργειας, λαμβάνοντας εν προκειμένω υπόψη την ονομασία του φαρμάκου, σύμφωνα με το άρθρο 2 σημείο 20), και τον αριθμό παρτίδας
- Για την εκπλήρωση των σκοπών των στοιχείων α) και ε) της προηγούμενης παραγράφου, δύναται να επιβάλλει ειδικές υποχρεώσεις στους ιατρούς, τους φαρμακοποιούς και τους άλλους επαγγελματίες του τομέα της υγείας, με αποφάσεις του, που δημοσιεύονται στην Εφημερίδα της Κυβερνήσεως.
- Προβαίνει σε κάθε αναγκαία ενέργεια ώστε, στους γιατρούς φαρμακοποιούς ή άλλους επαγγελματίες του τομέα της υγείας, οι οποίοι δεν γνωστοποιούν τις εικαζόμενες σοβαρές ή τις μη αναμενόμενες ανεπιθύμητες ενέργειες, να επιβάλλονται οι κυρώσεις της παρ. 5Α του άρθρ. 19 του ν.δ. 96/1973, όπως ισχύει και όπως καθορίζονται στο άρθρο 175 παράγραφος 2 της παρούσας απόφασης.
Άρθρο 135
Ο ΕΟΦ μπορεί να μεταβιβάσει οποιοδήποτε από τα καθήκοντα που του ανατίθενται δυνάμει του παρόντος ΜΕΡΟΥΣ στην αρμόδια για τη φαρμακοεπαγρύπνηση Αρχή άλλου Κράτους μέλους, εφόσον αυτή συμφωνήσει εγγράφως. Αντίστροφα, ο ΕΟΦ δύναται να δεχθεί, με έγγραφη συμφωνία του, τη μεταβίβαση σε αυτόν των εν λόγω καθηκόντων άλλης αρμόδιας Αρχής. Ο ΕΟΦ μπορεί να εκπροσωπείται από ένα μόνο κράτος μέλος ή να εκπροσωπεί ένα μόνο κράτος μέλος, αντίστοιχα.
Ο ΕΟΦ, σε περίπτωση που μεταβιβάσει τα καθήκο ντά του φαρμακοεπαρύπνησης, πληροφορεί εγγράφως σχετικά την Ευρωπαϊκή Επιτροπή, τον Ευρωπαϊκό Οργανισμό Φαρμάκων και τα υπόλοιπα κράτη μέλη και δημοσιοποιεί, παράλληλα με τον Ευρωπαϊκό Οργανισμό Φαρμάκων αυτές τις πληροφορίες.
Άρθρο 136
- Ο κάτοχος της αδείας κυκλοφορίας εφαρμόζει, προς εκπλήρωση των καθηκόντων φαρμακοεπαγρύπνησης, ένα σύστημα φαρμακοεπαγρύπνησης ισοδύναμο με εκείνο που περιγράφεται στο άρθρο 133 παράγραφος 1.
- Ο κάτοχος της αδείας κυκλοφορίας, μέσω του συστήματος φαρμακοεπαγρύπνησης που αναφέρεται στην παράγραφο 1, αξιολογεί επιστημονικά όλες τις πληροφορίες, εξετάζει τις επιλογές για την ελαχιστοποίηση και την πρόληψη των κινδύνων και λαμβάνει μέτρα, εφόσον απαιτείται.
Ο κάτοχος της άδειας κυκλοφορίας πρέπει να πραγματοποιεί τακτικές εσωτερικές επιθεωρήσεις (audits) του συστήματος φαρμακοεπαγρύπνησης που διαθέτει. Τοποθετεί σημείωμα σχετικά με τα κύρια πορίσματα της εσωτερικής επιθεώρησης στο κύριο αρχείο του συστήματος φαρμακοεπαγρύπνησης και, με βάση τα πορίσματα της εσωτερικής επιθεώρησης, εξασφαλίζει την κατάρτιση και την εφαρμογή κατάλληλου σχεδίου διορθωτικών ενεργειών. Αφού εφαρμοστούν στο σύνολό τους οι διορθωτικές ενέργειες, το σημείωμα μπορεί να αποσυρθεί.
- Ως μέρος του συστήματος φαρμακοεπαγρύπνησης, ο κάτοχος της αδείας κυκλοφορίας του φαρμάκου πρέπει:
α) να έχει μονίμως και συνεχώς στη διάθεσή του ένα κατάλληλα ειδικευμένο πρόσωπο, το οποίο θα είναι υπεύθυνο για τη Φαρμακοεπαγρύπνηση
β) να τηρεί και να έχει διαθέσιμο όταν του ζητηθεί, το κύριο αρχείο του συστήματος φαρμακοεπαγρύπνησης.
γ) να εφαρμόζει σύστημα διαχείρισης του κινδύνου για κάθε φάρμακο
δ) να επιτηρεί την έκβαση των μέτρων ελαχιστοποίησης του κινδύνου τα οποία περιλαμβάνονται στο σχέδιο διαχείρισης του κινδύνου ή τα οποία τίθενται ως όροι της άδειας κυκλοφορίας, σύμφωνα με τα άρθρα 34, 35 ή 36.
ε) να επικαιροποιεί το σύστημα διαχείρισης του κινδύνου και να επιτηρεί τα στοιχεία της φαρμακοεπαγρύπνησης για να προσδιορίζει εάν υπάρχουν νέοι κίνδυνοι ή μεταβληθέντες κίνδυνοι ή κατά πόσον υπάρχουν αλλαγές της σχέσης κινδύνου/οφέλους των φαρμάκων.
Το ειδικευμένο πρόσωπο που αναφέρεται στο άρθρο 136 παράγραφος 3 στοιχείο α) πρέπει να διαμένει και να δραστηριοποιείται στην Ένωση και είναι υπεύθυνο για τη δημιουργία και τη διαχείριση του συστήματος φαρμακοεπαγρύπνησης. Ο κάτοχος της άδειας κυκλοφορίας υποβάλλει το ονοματεπώνυμο και τα στοιχεία επικοινωνίας του ειδικευμένου προσώπου στον Ε.Ο.Φ. και στον Ευρωπαϊκό Οργανισμό Φαρμάκων.
- Χωρίς να θίγονται οι διατάξεις της παραγράφου 3, το ειδικευμένο πρόσωπο που αναφέρεται στο άρθρο 136 παράγραφος 3 στοιχείο α) ορίζει αρμόδιο επικοινωνίας για θέματα φαρμακοεπαγρύπνησης στην Ελλάδα, ο οποίος αναφέρεται στο ειδικευμένο πρόσωπο για θέματα φαρμακοεπαγρύπνησης, και πρέπει να πληροί όλα τα ακόλουθα κριτήρια:
α) να έχει άριστη γνώση της ελληνικής και της αγγλικής γλώσσας
β) να κατέχει πτυχίο, πιστοποιητικό ή άλλο τίτλο σπουδών που χορηγείται μετά από πανεπιστημιακό κύκλο σπουδών ή άλλο κύκλο σπουδών ο οποίος αναγνωρίζεται ως ισότιμος στην Ελλάδα, με ελάχιστη διάρκεια τέσσερα έτη θεωρητικής και πρακτικής διδασκαλίας σε έναν από τους ακόλουθους επιστημονικούς κλάδους: φαρμακευτική, ιατρική, οδοντιατρική, βιολογία, βιοχημεία και χημεία, κτηνιατρική, ανωτάτη νοσηλευτική (Πανεπιστημιακής Εκπαίδευσης).
Σε περίπτωση νεοεισερχομένων επιστημόνων οι οποίοι έχουν πραγματοποιήσει δύο ή περισσότερους πανεπιστημιακούς κύκλους σπουδών, διάρκειας μικρότερης των τεσσάρων ετών ο καθένας, τουλάχιστον ο ένας εξ’ αυτών θα πρέπει να είναι σε αντικείμενο σχετιζόμενο με το φάρμακο. Στην περίπτωση αυτή το πτυχίο, πιστοποιητικό ή άλλος τίτλος που πιστοποιεί τον πανεπιστημιακό κύκλο σπουδών σε έναν τουλάχιστον από τους ανωτέρω επιστημονικούς κλάδους, θεωρείται ότι πληροί την προϋπόθεση διαρκείας, υπό τον όρο ότι τα πτυχία, πιστοποιητικά, ή άλλοι τίτλοι που πιστοποιούν τους δύο κύκλους σπουδών, αναγνωρίζονται ως ισότιμοι στην Ελλάδα.
Εφόσον ορισμένα πτυχία, πιστοποιητικά ή άλλοι τίτλοι δεν πληρούν τα κριτήρια που καθορίζονται ανωτέρω, το ειδικευμένο πρόσωπο του άρθρου 136 παράγραφος 3 στοιχείο α) βεβαιώνει εγγράφως και υπεύθυνη του στον Ε.Ο.Φ. ότι ο ενδιαφερόμενος κατέχει επαρκείς γνώσεις όσον αφορά τη φαρμακοεπαγρύπνηση.
γ) να έχει διετή τουλάχιστον πρακτική εμπειρία ειδικά στον τομέα της φαρμακοεπαγρύπνησης.
δ) να μην ανήκει ή να αναφέρεται ιεραρχικά σε τμήματα προώθησης ή πωλήσεων
Όσοι κατά την ημερομηνία έναρξης ισχύος της παρούσης υπουργικής απόφασης, κατέχουν ήδη θέση αρμοδίου επικοινωνίας για θέματα φαρμακοεπαγρύπνησης στην Ελλάδα εξαιρούνται από τις απαιτήσεις των ανωτέρω κριτηρίων β) και γ).
Άρθρο 137
Με την επιφύλαξη των παραγράφων 2, 3 και 4 του παρόντος άρθρου, κατά παρέκκλιση των οριζομένων στο άρθρο 136 παράγραφος 3 στοιχείο γ), οι κάτοχοι αδειών κυκλοφορίας δεν απαιτείται να εφαρμόζουν σύστημα διαχείρισης του κινδύνου για κάθε φάρμακο του οποίου η άδεια κυκλοφορίας εκδόθηκε πριν από τις 21 Ιουλίου 2012.
Ο Ε.Ο.Φ. δύναται ωστόσο να επιβάλει στον κάτοχο της άδειας κυκλοφορίας την υποχρέωση να εφαρμόσει σύστημα διαχείρισης του κινδύνου σύμφωνα με το άρθρο 136 παράγραφος 3 στοιχείο γ), εάν υπάρχουν θέματα σχετικά με τους κινδύνους που επηρεάζουν τη σχέση κινδύνου/οφέλους ενός εγκεκριμένου φαρμάκου. Εφόσον επιβληθεί η παραπάνω υποχρέωση, ο κάτοχος της άδειας κυκλοφορίας υποχρεούται επίσης να υποβάλει στον ΕΟΦ λεπτομερή περιγραφή του συστήματος διαχείρισης του κινδύνου το οποίο προτίθεται να εφαρμόσει για το συγκεκριμένο φάρμακο, οφείλει δε να συμμορφώνεται προς κάθε υπόδειξη ή παρατήρηση του ΕΟΦ επ’ αυτού.
Η επιβολή της υποχρέωσης αυτής πρέπει να είναι επαρκώς αιτιολογημένη, κοινοποιείται γραπτώς και περιλαμβάνει το χρονοδιάγραμμα για την υποβολή της λεπτομερούς περιγραφής του συστήματος διαχείρισης του κινδύνου.
Σε περίπτωση που ο κάτοχος της άδειας κυκλοφορίας ζητήσει από τον ΕΟΦ εγγράφως, εντός 30 ημερών από την κοινοποίηση σε αυτόν του εγγράφου περί επιβολής της υποχρέωσης της προηγούμενης παραγράφου, να υποβάλει γραπτές παρατηρήσεις, ο ΕΟΦ του χορηγεί τη δυνατότητα αυτή, καθορίζοντας ταυτόχρονα και την προθεσμία υποβολής των εγγράφων παρατηρήσεων. Εφόσον η προθεσμία υποβολής των γραπτών παρατηρήσεων παρέλθει άπρακτη, η υποχρέωση του κατόχου της άδειας κυκλοφορίας οριστικοποιείται.
Αφού εξετάσει τις τυχόν υποβληθείσες έγγραφες παρατηρήσεις του κατόχου της αδείας κυκλοφορίας, ο Ε.Ο.Φ. ανακαλεί ή επικυρώνει την υποχρέωση. Οσάκις ο Ε.Ο.Φ. επικυρώνει την υποχρέωση ή αυτή οριστικοποιείται λόγω άπρακτης παρόδου της προθεσμίας υποβολής γραπτών παρατηρήσεων, η άδεια κυκλοφορίας τροποποιείται αναλόγως, ώστε να συμπεριλάβει τα μέτρα που πρέπει να ληφθούν στα πλαίσια του συστήματος διαχείρισης του κινδύνου ως όρο χορήγησης της άδειας κυκλοφορίας, σύμφωνα με τα οριζόμενα στο άρθρο 34 στοιχείο α) της παρούσας Υπουργικής απόφασης.
Άρθρο 138
Κάθε κάτοχος άδειας κυκλοφορίας ο οποίος δεν τηρεί ή δεν τηρεί προσηκόντως τις υποχρεώσεις του φαρμακοεπαγρύπνησης, υπόκειται στις κυρώσεις της παραγράφου 5Α του άρθρου 19 του ν.δ. 96/1973, που προστέθηκε με την παράγραφο 4 του άρθρου 33 του ν. 1316/1983 για παρακώλυση του έργου του ΕΟΦ, όπως αυτές καθορίζονται στο άρθρο 175 παράγραφος 2 της παρούσας.
Άρθρο 139
Η διαχείριση της χρηματοδότησης η οποία προορίζεται για δραστηριότητες σχετικές με τη φαρμακοε παγρύπνηση, η λειτουργία δικτύων επικοινωνίας και η εποπτεία της αγοράς τελούν υπό τον διαρκή έλεγχο του Ε.Ο.Φ., ώστε να εξασφαλίζεται η ανεξαρτησία τους κατά την εκτέλεση των ανωτέρω δραστηριοτήτων φαρ μακοεπαγρύπνησης.
Για την εκτέλεση των δραστηριοτήτων του πρώτου εδαφίου από τον ΕΟΦ θεσπίζονται τέλη που βαρύνουν τους κατόχους αδειών κυκλοφορίας φαρμάκων, με όμοια με την παρούσα Κοινή Υπουργική απόφαση.
ΚΕΦΑΛΑΙΟ 2
Διαφάνεια και επικοινωνία
Άρθρο 140
Ο ΕΟΦ δημιουργεί και διατηρεί εθνική δικτυακή πύλη για τα φάρμακα, η οποία διασυνδέεται με την ευρωπαϊκή δικτυακή πύλη για τα φάρμακα που καθιερώνεται σύμφωνα με το άρθρο 26 του κανονισμού (ΕΚ) αριθμ. 726/2004.
Μέσω της εθνικής δικτυακής πύλης για τα φάρμακα, ο ΕΟΦ δημοσιοποιεί τουλάχιστον τα ακόλουθα:
α) δημόσιες εκθέσεις αξιολόγησης, συνοδευόμενες από περίληψη
β) περιλήψεις χαρακτηριστικών των προϊόντων και φύλλα οδηγιών για το χρήστη
γ) περιλήψεις των σχεδίων διαχείρισης του κινδύνου για φάρμακα που εγκρίνονται σύμφωνα με την παρούσα υπουργική απόφαση
δ) τον κατάλογο των φαρμάκων όπως αναφέρεται στο άρθρο 23 του κανονισμού (ΕΚ) αριθμ. 726/2004
ε) ενημέρωση σχετικά με τους διάφορους τρόπους αναφοράς εικαζόμενων ανεπιθύμητων ενεργειών φαρμάκων στον ΕΟΦ από επαγγελματίες υγείας και από ασθενείς, συμπεριλαμβανομένων των ηλεκτρονικών τυποποιημένων εντύπων που αναφέρονται στο άρθρο 25 του κανονισμού (ΕΚ) αριθμ. 726/2004.
Άρθρο 141
- Σε περίπτωση που ο κάτοχος της άδειας κυκλοφορίας προτίθεται να προβεί σε δημόσια αναγγελία πληροφοριών για θέματα φαρμακοεπαγρύπνησης όσον αφορά τη χρήση ενός φαρμάκου ενημερώνει τον Ε.Ο.Φ., τον Ευρωπαϊκό Οργανισμό Φαρμάκων και την Ευρωπαϊκή Επιτροπή πριν από την πραγματοποίηση της εν λόγω δημόσιας αναγγελίας και, σε περίπτωση κατεπείγοντος, ταυτοχρόνως με αυτήν.
Ο κάτοχος της αδείας κυκλοφορίας διασφαλίζει ότι οι πληροφορίες προς το κοινό παρουσιάζονται με αντικειμενικό τρόπο και δεν είναι παραπλανητικές.
- Ο Ε.Ο.Φ., οι αρμόδιες Αρχές των λοιπών Κρατών μελών, ο Ευρωπαϊκός Οργανισμός Φαρμάκων και η Ευρωπαϊκή Επιτροπή αλληλοενημερώνονται, το αργότερο 24 ώρες πριν από τη δημόσια αναγγελία πληροφοριών για θέματα φαρμακοεπαγρύπνησης, εκτός αν συντρέχει λόγος κατεπείγουσας δημόσιας αναγγελίας για την προστασία της δημόσιας υγείας.
- Όσον αφορά τις δραστικές ουσίες οι οποίες περιέχονται σε φάρμακα εγκεκριμένα σε περισσότερα από ένα κράτη μέλη, ο Ευρωπαϊκός Οργανισμός Φαρμάκων είναι υπεύθυνος για το συντονισμό των αναγγελιών ασφάλειας μεταξύ των αρμόδιων εθνικών αρχών και παρέχει τα χρονοδιαγράμματα για τη δημοσιοποίηση των πληροφοριών.
Ο Ε.Ο.Φ., σε συνεργασία με τις αρμόδιες Αρχές των λοιπών Κρατών μελών υπό το συντονισμό του Ευρωπαϊκού Οργανισμού Φαρμάκων, και λαμβάνοντας υπόψη τυχόν συμβουλές της Επιτροπής Φαρμακοεπαγρύπνη σης Αξιολόγησης Κινδύνου, καταβάλλει κάθε εύλογη προσπάθεια για να συμφωνηθεί ένα κοινό μήνυμα για την ασφάλεια του εν λόγω φαρμάκου και τα χρονοδιαγράμματα της διανομής του.
- Όταν ο Ευρωπαϊκός Οργανισμός Φαρμάκων ή ο Ε.Ο.Φ. δημοσιοποιεί τις πληροφορίες που αναφέρονται στις παραγράφους 2 και 3, διαγράφονται οποιεσδήποτε εμπιστευτικές πληροφορίες προσωπικής ή εμπορικής φύσης, εκτός αν η δημοσιοποίησή τους είναι αναγκαία για την προστασία της δημόσιας υγείας.
ΚΕΦΑΛΑΙΟ 3
Καταχώριση, αναφορά και αξιολόγηση των δεδομένων φαρμακοεπαγρύπνησης
Τμήμα 1
Καταχώριση και αναφορά εικαζόμενων ανεπιθύμητων ενεργειών
Άρθρο 142
- Οι κάτοχοι αδειών κυκλοφορίας καταχωρούν κάθε εικαζόμενη ανεπιθύμητη ενέργεια που παρατηρείται στην Ευρωπαϊκή Ένωση ή σε τρίτες χώρες και η οποία υποπίπτει στην αντίληψή τους, είτε αναφέρεται αυθόρμητα από ασθενείς ή από επαγγελματίες του τομέα της υγείας είτε εντοπίζεται στο πλαίσιο μετεγκριτικής μελέτης.
Οι κάτοχοι αδειών κυκλοφορίας εξασφαλίζουν ότι οι εν λόγω αναφορές είναι προσβάσιμες σε ένα και μοναδικό σημείο εντός της Ευρωπαϊκής Ένωσης.
Κατά παρέκκλιση από το πρώτο εδάφιο, οι εικαζόμενες ανεπιθύμητες ενέργειες που εμφανίζονται στο πλαίσιο παρεμβατικών κλινικών μελετών καταχωρίζονται και αναφέρονται σύμφωνα με την υπ’ αριθμ. ΔΥΓ3/89292/2003 κοινή υπουργική απόφαση (ΦΕΚ Β’/1973) για την εναρμόνιση της Οδηγίας 2001/20/ΕΚ περί «κλινικών μελετών»
- Οι κάτοχοι αδειών κυκλοφορίας δεν δικαιούνται να αρνηθούν να λάβουν υπόψη αναφορές εικαζόμενων ανεπιθύμητων ενεργειών που παραλαμβάνονται ηλεκτρονικά ή με κάθε άλλο κατάλληλο μέσο από ασθενείς και επαγγελματίες του τομέα της υγείας.
- Οι κάτοχοι αδειών κυκλοφορίας υποβάλλουν ηλεκτρονικά στη βάση δεδομένων και στο δίκτυο επεξεργασίας δεδομένων που αναφέρεται στο άρθρο 24 του κανονισμού (ΕΚ) αριθμ. 726/2004 (στο εξής «βάση δεδομένων Eudravigilance») πληροφορίες σχετικά με όλες τις σοβαρές εικαζόμενες ανεπιθύμητες ενέργειες που εμφανίζονται στην Ευρωπαϊκή Ένωση και σε τρίτες χώρες, εντός 15 ημερών από την ημέρα κατά την οποία ο κάτοχος της αδείας κυκλοφορίας του φαρμάκου το οποίο αφορούν, έλαβε γνώση του συμβάντος.
Οι κάτοχοι αδειών κυκλοφορίας υποβάλλουν ηλεκτρονικά στη βάση δεδομένων Eudravigilance πληροφορίες σχετικά με όλες τις μη σοβαρές εικαζόμενες ανεπιθύμητες ενέργειες που εμφανίζονται στην Ένωση, εντός 90 ημερών από την ημέρα κατά την οποία ο κάτοχος της αδείας κυκλοφορίας του φαρμάκου το οποίο αφορούν, έλαβε γνώση του συμβάντος.
Για τα φάρμακα που περιέχουν τις δραστικές ουσίες οι οποίες αναφέρονται στον κατάλογο της βιβλιογραφίας που επιτηρείται από τον Ευρωπαϊκό Οργανισμό Φαρμάκων σύμφωνα με το άρθρο 27 του κανονισμού (ΕΚ) αριθμ. 726/2004, οι κάτοχοι αδειών κυκλοφορίας τους δεν αναφέρουν στη βάση δεδομένων Eudravigilance τις εικαζόμενες ανεπιθύμητες ενέργειες που καταγράφονται στην παρατιθέμενη ιατρική βιβλιογραφία, αλλά επιτηρούν κάθε άλλη ιατρική βιβλιογραφία και αναφέρουν οποιεσδήποτε εικαζόμενες ανεπιθύμητες ενέργειες.
- Οι κάτοχοι αδειών κυκλοφορίας θεσπίζουν διαδικασίες με σκοπό τη συλλογή επακριβών και επαλη θεύσιμων στοιχείων για την επιστημονική αξιολόγηση των αναφορών εικαζόμενων ανεπιθύμητων ενεργειών. Συλλέγουν επίσης συμπληρωματικές πληροφορίες παρακολούθησης σχετικά με αυτές τις αναφορές και υποβάλλουν τις επικαιροποιημένες εκδοχές στη βάση δεδομένων Eudravigilance.
- Οι κάτοχοι αδειών κυκλοφορίας συνεργάζονται με τον Ευρωπαϊκό Οργανισμό Φαρμάκων, τον Ε.Ο.Φ. και τις αρμόδιες Αρχές των λοιπών Κρατών μελών για να εντοπίσουν διπλές καταχωρήσεις αναφορών εικαζόμενων ανεπιθύμητων ενεργειών.
Άρθρο 143
- Ο Ε.Ο.Φ καταχωρεί όλες τις εικαζόμενες ανεπιθύμητες ενέργειες που εκδηλώνονται στην Ελληνική επικράτεια και οι οποίες του αναφέρονται από επαγγελματίες υγείας και από ασθενείς. Ο Ε.Ο.Φ. ενθαρρύνει τους ασθενείς και τους επαγγελματίες υγείας, κατά περίπτωση, στη συμπληρωματική παρακολούθηση οποιωνδήποτε αναφορών λαμβάνει, στα πλαίσια της εφαρμογής των διατάξεων του άρθρου 134 στοιχεία γ) και ε).
Ο Ε.Ο.Φ διασφαλίζει τη δυνατότητα υποβολής των αναφορών των εν λόγω ανεπιθύμητων ενεργειών μέσω της εθνικής δικτυακής πύλης φαρμάκων ή με κάθε άλλο πρόσφορο τρόπο που καθορίζει.
- Σε περίπτωση που ο κάτοχος αδείας κυκλοφορίας υποβάλλει αναφορές για συμβάντα που εκδηλώθηκαν στην Ελληνική επικράτεια, είναι υπεύθυνος και για τη συμπληρωματική παρακολούθηση των αναφορών
- Ο Ε.Ο.Φ. και οι αρμόδιες αρχές των άλλων Κρατών μελών συνεργάζονται με τον Ευρωπαϊκό Οργανισμό Φαρμάκων και τους κατόχους αδειών κυκλοφορίας για να εντοπιστούν διπλές καταχωρίσεις αναφορών εικαζόμενων ανεπιθύμητων ενεργειών.
- Ο Ε.Ο.Φ., εντός 15 ημερών από την παραλαβή των αναφορών σοβαρών εικαζόμενων ανεπιθύμητων ενεργειών που περιγράφονται στην παράγραφο 1, υποβάλλει τις εν λόγω αναφορές ηλεκτρονικά στη βάση δεδομένων Eudravigilance.
Ο Ε.Ο.Φ., εντός 90 ημερών από την παραλαβή των αναφορών που περιγράφονται στην παράγραφο 1, υποβάλλει ηλεκτρονικά στη βάση δεδομένων Eudravigilance τις αναφορές μη σοβαρών εικαζόμενων ανεπιθύμητων ενεργειών.
Οι κάτοχοι αδειών κυκλοφορίας έχουν πρόσβαση στις εν λόγω αναφορές μέσω της βάσης δεδομένων Eudravigilance.
- Ο Ε.Ο.Φ. εξασφαλίζει ότι οι αναφορές εικαζόμενων ανεπιθύμητων ενεργειών που του γνωστοποιούνται και που προκύπτουν από σφάλμα συνδεόμενο με χρήση φαρμάκου, καθίστανται διαθέσιμες στη βάση δεδομένων Eudravigilance και σε κάθε αρχή, φορέα, οργανισμό και/ή όργανο με αρμοδιότητα για την ασφάλεια των ασθενών εντός Ελλάδος. Επιπλέον, εικαζόμενες ανεπιθύμητες ενέργειες που έρχονται στην αντίληψη οποιασδήποτε άλλης αρχής εντός Ελλάδος πρέπει να γνωστοποιούνται στον Ε.Ο.Φ. Οι εν λόγω αναφορές επισημαίνονται κατάλληλα στα τυποποιημένα έντυπα που αναφέρονται στο άρθρο 25 του κανονισμού (ΕΚ) αριθμ. 726/2004.
- Ο Ε.Ο.Φ. δεν επιβάλλει μεμονωμένα στους κατόχους αδειών κυκλοφορίας πρόσθετες υποχρεώσεις για την αναφορά εικαζόμενων ανεπιθύμητων ενεργειών, εκτός και εάν τούτο δικαιολογείται από λόγους συνδεόμενους με τη φαρμακοεπαγρύπνηση.
Τμήμα 2
Περιοδικές επικαιροποιημένες εκθέσεις για την ασφάλεια (ΠΕΕΑ) (PSUR) (πρώην Εκθέσεις Περιοδικής Παρακολούθησης της Ασφάλειας, ΕΠΠΑ)
Άρθρο 144
- Οι κάτοχοι αδειών κυκλοφορίας υποβάλλουν στον Ευρωπαϊκό Οργανισμό Φαρμάκων περιοδικές επικαιρο ποιημένες εκθέσεις για την ασφάλεια (PSUR), οι οποίες περιέχουν τα εξής:
α) περιλήψεις δεδομένων σχετικά με τα οφέλη και τους κινδύνους του φαρμάκου, συμπεριλαμβανομένων των αποτελεσμάτων όλων των μελετών μαζί με εκτίμηση της ενδεχόμενης επίπτωσης αυτών στην άδεια κυκλοφορίας
β) επιστημονική αξιολόγηση της σχέσης κινδύνουο φέλους του φαρμάκου
γ) όλα τα δεδομένα που αφορούν στον όγκο των πωλήσεων του φαρμάκου και οποιαδήποτε δεδομένα έχει στη διάθεσή του ο κάτοχος της αδείας κυκλοφορίας σχετικά με τον όγκο της συνταγογράφησης, συμπεριλαμβανομένης της εκτίμησης του πληθυσμού που εκτέθηκε στο φάρμακο.
Η αξιολόγηση που αναφέρεται στο στοιχείο β) βασίζεται σε όλα τα διαθέσιμα δεδομένα, συμπεριλαμβανομένων των δεδομένων από κλινικές μελέτες σε μη εγκεκριμένες ενδείξεις και πληθυσμούς.
Οι περιοδικές επικαιροποιημένες εκθέσεις για την ασφάλεια υποβάλλονται ηλεκτρονικά.
- Ο Ευρωπαϊκός Οργανισμός Φαρμάκων καθιστά διαθέσιμες τις εκθέσεις της παραγράφου 1 στον Ε.Ο.Φ, τις άλλες αρμόδιες εθνικές αρχές, στα μέλη της Επιτροπής Φαρμακοεπαγρύπνησης Αξιολόγησης Κινδύνου, στην Επιτροπή Φαρμάκων Ανθρώπινης Χρήσης και στην Ομάδα Συντονισμού μέσω του αποθετηρίου που αναφέρεται στο άρθρο 25α του κανονισμού (ΕΚ) αριθμ. 726/2004.
- Κατά παρέκκλιση από τα οριζόμενα στην παράγραφο 1 του παρόντος άρθρου, οι κάτοχοι αδείας κυκλοφορίας γενοσήμων φαρμάκων ή φαρμάκων καθιερωμένης χρήσης ή ομοιοπαθητικών φαρμάκων ή παραδοσιακών φαρμάκων φυτικής προέλευσης υποβάλλουν περιοδικές επικαιροποιημένες εκθέσεις για την ασφάλεια (PSUR) των εν λόγω φαρμάκων στις ακόλουθες περιπτώσεις:
α) όταν αυτή η υποχρέωση έχει οριστεί ως όρος της άδειας κυκλοφορίας σύμφωνα με τα άρθρα 34 ή 35, ή β) όταν τούτο απαιτείται από τον Ε.Ο.Φ. ή άλλη αρμόδια αρχή λόγω ύπαρξης επιφυλάξεων σχετικά με τα δεδομένα φαρμακοεπαγρύπνησης ή επειδή δεν υπάρχουν περιοδικές επικαιροποιημένες εκθέσεις για την ασφάλεια σχετικά με κάποια δραστική ουσία μετά τη χορήγηση αδείας κυκλοφορίας. Οι εκθέσεις αξιολόγησης των περιοδικών επικαιροποιημένων εκθέσεων για την ασφάλεια που ζητήθηκαν, κοινοποιούνται στην Επιτροπή Φαρμακοεπαγρύπνησης Αξιολόγησης Κινδύνου, η οποία εξετάζει κατά πόσον απαιτείται ενιαία έκθεση αξιολόγησης για όλες τις άδειες κυκλοφορίας φαρμάκων που περιέχουν την ίδια δραστική ουσία και ενημερώνει σχετικά την Ομάδα Συντονισμού ή την Επιτροπή Φαρμάκων Ανθρώπινης Χρήσης, προκειμένου να εφαρμοστούν οι διαδικασίες των άρθρων 145 παράγραφος 4 και 147.
Άρθρο 145
- Η συχνότητα υποβολής των περιοδικών επικαιροποι ημένων εκθέσεων για την ασφάλεια καθορίζεται στην άδεια κυκλοφορίας.
Οι ημερομηνίες υποβολής σύμφωνα με τη προσδιορισμένη συχνότητα υπολογίζονται από την ημερομηνία της αδείας κυκλοφορίας.
- Οι κάτοχοι αδειών κυκλοφορίας που είχαν χορηγηθεί πριν από τις 21 Ιουλίου 2012 και για τις οποίες, η συχνότητα και οι ημερομηνίες υποβολής των περιοδικών επικαιροποιημένων εκθέσεων για την ασφάλεια δεν τέθηκαν ως όρος για την άδεια κυκλοφορίας, υποβάλλουν τις περιοδικές επικαιροποιημένες εκθέσεις για την ασφάλεια σύμφωνα με το δεύτερο εδάφιο της παρούσας παραγράφου έως ότου άλλη συχνότητα ή άλλες ημερομηνίες υποβολής των εκθέσεων καθοριστούν στην άδεια κυκλοφορίας, ή σύμφωνα με τις παραγράφους 4, 5 ή 6.
Οι περιοδικές επικαιροποιημένες εκθέσεις για την ασφάλεια υποβάλλονται στον Ε.Ο.Φ. αμέσως μόλις ζητηθούν ή σύμφωνα με τα εξής:
α) εάν το φάρμακο δεν έχει ακόμη τεθεί σε κυκλοφορία στην αγορά της Ευρωπαϊκής Ένωσης, τουλάχιστον κάθε 6 μήνες από τη χορήγηση της άδειας κυκλοφορίας και έως ότου τεθεί σε κυκλοφορία στην αγορά
β) εάν το φάρμακο έχει τεθεί σε κυκλοφορία στην αγορά της Ένωσης, τουλάχιστον κάθε 6 μήνες κατά τα 2 πρώτα έτη μετά την αρχική θέση σε κυκλοφορία στην αγορά, μία φορά ετησίως για τα επόμενα 2 έτη και, στη συνέχεια, ανά τριετία.
- Οι διατάξεις της παραγράφου 2 ισχύουν και για τα φάρμακα για τα οποία έχει εκδοθεί άδεια κυκλοφορίας σε ένα μόνο κράτος μέλος και για τα οποία δεν εφαρμόζεται η παράγραφος 4.
- Στην περίπτωση των φαρμάκων που περιέχουν την ίδια δραστική ουσία ή τον ίδιο συνδυασμό δραστικών ουσιών και για τα οποία έχουν εκδοθεί διαφορετικές άδειες κυκλοφορίας, η συχνότητα και οι ημερομηνίες υποβολής των περιοδικών επικαιροποιημένων εκθέσεων για την ασφάλεια, που απορρέουν από την εφαρμογή των παραγράφων 1 και 2, δύνανται να τροποποιηθούν και να εναρμονιστούν, ώστε να επιτραπεί ενιαία αξιολόγηση, στο πλαίσιο της διαδικασίας καταμερισμού εργασιών για τις περιοδικές επικαιροποιημένες εκθέσεις για την ασφάλεια και να τεθεί ημερομηνία αναφοράς της Ευρωπαϊκής Ένωσης, από την οποία θα υπολογίζονται οι ημερομηνίες υποβολής.
Η εν λόγω εναρμονισμένη συχνότητα για την υποβολή των εκθέσεων και η ημερομηνία αναφοράς τηςΈνωσης μπορεί να καθορίζονται, ύστερα από διαβούλευση της Επιτροπής Φαρμακοεπαγρύπνησης Αξιολόγησης Κινδύνου, με έναν από τους ακόλουθους φορείς:
α) την Επιτροπή Φαρμάκων Ανθρώπινης Χρήσης, όταν τουλάχιστον μία από τις άδειες κυκλοφορίας για τα φάρμακα που περιέχουν την εν λόγω δραστική ουσία έχει χορηγηθεί σύμφωνα με την κεντρική διαδικασία του κανονισμού (ΕΚ) αριθμ. 726/2004, κεφάλαιο 1, Τίτλος ΙΙ β) την Ομάδα Συντονισμού, σε άλλες περιπτώσεις από εκείνες που αναφέρονται στο στοιχείο α).
Η βάσει του πρώτου και του δευτέρου εδαφίου εναρμονισμένη συχνότητα για την υποβολή των εκθέσεων δημοσιοποιείται από τον Οργανισμό. Οι κάτοχοι της αδείας κυκλοφορίας υποβάλλουν αντίστοιχη αίτηση για τροποποίηση της αδείας κυκλοφορίας.
- Για τους σκοπούς της παραγράφου 4, η ημερομηνία αναφοράς της Ευρωπαϊκής Ένωσης για φάρμακα που περιέχουν την ίδια δραστική ουσία ή τον ίδιο συνδυασμό δραστικών ουσιών είναι μία από τις εξής:
α) η ημερομηνία της πρώτης άδειας κυκλοφορίας φαρμάκου στην Ευρωπαϊκή Ένωση, το οποίο περιέχει την εν λόγω δραστική ουσία ή τον εν λόγω συνδυασμό δραστικών ουσιών
β) αν η ημερομηνία που αναφέρεται στο στοιχείο α) δεν μπορεί να επιβεβαιωθεί, η προγενέστερη από τις γνωστές ημερομηνίες των αδειών κυκλοφορίας για φάρμακα που περιέχουν την εν λόγω δραστική ουσία ή τον εν λόγω συνδυασμό δραστικών ουσιών.
- Οι κάτοχοι αδειών κυκλοφορίας δύνανται να υποβάλλουν αιτήματα στην Επιτροπή Φαρμάκων Ανθρώπινης Χρήσης ή στην Ομάδα Συντονισμού, κατά περίπτωση, προκειμένου να καθοριστούν οι ημερομηνίες αναφοράς της Ευρωπαϊκής Ένωσης ή για να μεταβληθεί η συχνότητα υποβολής των περιοδικών επικαιροποιη μένων εκθέσεων για την ασφάλεια για έναν από τους ακόλουθους λόγους:
α) για λόγους δημόσιας υγείας β) για την αποφυγή επανάληψης της αξιολόγησης γ) για την επίτευξη διεθνούς εναρμόνισης. Τα εν λόγω αιτήματα υποβάλλονται γραπτώς και αιτιολογούνται κατάλληλα. Η Επιτροπή Φαρμάκων Ανθρώπινης Χρήσης ή η Ομάδα Συντονισμού, κατόπιν διαβουλεύσεων με την Επιτροπή Φαρμακοεπαγρύπνησης Αξιολόγησης Κινδύνου, εγκρίνει ή απορρίπτει τα εν λόγω αιτήματα. Οποιαδήποτε αλλαγή των ημερομηνιών ή της συχνότητας υποβολής των περιοδικών επικαιρο ποιημένων εκθέσεων για την ασφάλεια δημοσιοποιείται από τον Ευρωπαϊκό Οργανισμό Φαρμάκων. Οι κάτοχοι των αδειών κυκλοφορίας υποβάλλουν αντίστοιχη αίτηση για τροποποίηση της αδείας κυκλοφορίας.
- Ο Ευρωπαϊκός Οργανισμός Φαρμάκων δημοσιοποιεί κατάλογο με τις ημερομηνίες αναφοράς της Ευρωπαϊκής Ένωσης και με τις συχνότητες υποβολής των περιοδικών επικαιροποιημένων εκθέσεων για την ασφάλεια, μέσω της ευρωπαϊκής δικτυακής πύλης για τα φάρμακα.
Τυχόν αλλαγές στις ημερομηνίες υποβολής και στη συχνότητα των περιοδικών επικαιροποιημένων εκθέσεων για την ασφάλεια που καθορίζονται στην άδεια κυκλοφορίας ως αποτέλεσμα της εφαρμογής των παραγράφων 4, 5 και 6 αρχίζουν να ισχύουν έξι μήνες μετά την ημερομηνία της εν λόγω δημοσιοποίησης.
Άρθρο 146
Ο Ε.Ο.Φ. συνεργάζεται με τις αρμόδιες αρχές των λοιπών Κρατών μελών στην αξιολόγηση των περιοδικών επικαιροποιημένων εκθέσεων για την ασφάλεια με σκοπό να διαπιστωθεί κατά πόσον υπάρχουν νέοι ή μεταβληθέντες κίνδυνοι ή αν υπάρχουν αλλαγές ως προς τη σχέση κινδύνουοφέλους των φαρμάκων.
Άρθρο 147
Μία ενιαία αξιολόγηση των περιοδικών επικαιροποι ημένων εκθέσεων για την ασφάλεια πραγματοποιείται για τα φάρμακα που εγκρίνονται σε περισσότερα του ενός κράτη μέλη και, στις περιπτώσεις των παραγράφων 4 έως 6 του άρθρου 145, για όλα τα φάρμακα που περιέχουν την ίδια δραστική ουσία ή τον ίδιο συνδυασμό δραστικών ουσιών και για τα οποία έχει καθοριστεί ημερομηνία αναφοράς της Ευρωπαϊκής Ένωσης και συχνότητα υποβολής περιοδικών επικαιροποιημένων εκθέσεων για την ασφάλεια.
Η ενιαία αξιολόγηση πραγματοποιείται από κάποιον από τους ακόλουθους φορείς:
α) τον Ε.Ο.Φ. ή την αρμόδια αρχή άλλου Κράτους μέλους που ορίζεται από την Ομάδα Συντονισμού, όταν καμία από τις οικείες άδειες κυκλοφορίας δεν έχει χορηγηθεί σύμφωνα με την κεντρική διαδικασία του κανονισμού (ΕΚ) αριθμ. 726/2004, κεφάλαιο 1 του Τίτλου ΙΙ, ή
β) έναν εισηγητή που ορίζεται από την Επιτροπή Φαρμακοεπαγρύπνησης Αξιολόγησης Κινδύνου, όταν τουλάχιστον μία από τις σχετιζόμενες άδειες κυκλοφορίας έχει χορηγηθεί σύμφωνα με την κεντρική διαδικασία του κανονισμού (ΕΚ) αριθμ. 726/2004, κεφάλαιο 1 του Τίτλου II.
Κατά την επιλογή του Ε.Ο.Φ. ή της αρμόδιας αρχής άλλου Κράτους Μέλους, σύμφωνα με το στοιχείο α) του δεύτερου εδαφίου, η Ομάδα Συντονισμού λαμβάνει υπόψη αν η αρμόδια Αρχή ενεργεί ως κράτος μέλος αναφοράς, σύμφωνα με το άρθρο 45 παράγραφος 1.
Ο Ε.Ο.Φ. ή η αρμόδια Αρχή άλλου Κράτους μέλους ή ο εισηγητής, κατά περίπτωση, καταρτίζει έκθεση αξιολόγησης εντός 60 ημερών από την παραλαβή της περιοδικής επικαιροποιημένης έκθεσης για την ασφάλεια και την αποστέλλει στον Ευρωπαϊκό Οργανισμό Φαρμάκων και στα ενδιαφερόμενα κράτη μέλη. Ο Ευρωπαϊκός Οργανισμός Φαρμάκων αποστέλλει την έκθεση στον κάτοχο της αδείας κυκλοφορίας.
Εντός 30 ημερών από την παραλαβή της έκθεσης αξιολόγησης, Ο Ε.Ο.Φ. και ο κάτοχος της αδείας κυκλοφορίας δύναται να υποβάλουν παρατηρήσεις στον Ευρωπαϊκό Οργανισμό Φαρμάκων και στον εισηγητή ή στην αρμόδια αρχή του ορισθέντος Κράτους μέλους, εφόσον αυτή δεν είναι ο Ε.Ο.Φ.
Μετά την παραλαβή των αναφερόμενων στην παράγραφο 2 παρατηρήσεων, ο εισηγητής ή ο Ε.Ο.Φ., εφόσον έχει ορισθεί, επικαιροποιούν εντός 15 ημερών την έκθεση αξιολόγησης έχοντας λάβει υπόψη οποιεσδήποτε παρατηρήσεις υποβλήθηκαν και τη διαβιβάζουν στην Επιτροπή Φαρμακοεπαγρύπνησης Αξιολόγησης Κινδύνου. Η Επιτροπή Φαρμακοεπαγρύπνησης Αξιολόγησης Κινδύνου εγκρίνει την έκθεση αξιολόγησης στην επόμενη συνεδρίασή της, με ή χωρίς περαιτέρω τροποποιήσεις, και εκδίδει σύσταση. Η σύσταση αυτή αναφέρει τις αποκλίνουσες απόψεις καθώς και τις αιτιολογήσεις τους. Ο Ευρωπαϊκός Οργανισμός Φαρμάκων ενσωματώνει την εγκεκριμένη έκθεση αξιολόγησης και τη σύσταση στο κεντρικό αποθετήριο που ιδρύεται σύμφωνα με το άρθρο 25α του κανονισμού (ΕΚ) αριθμ. 726/2004 και διαβιβάζει αμφότερα στον κάτοχο της αδείας κυκλοφορίας.
Άρθρο 148
Μετά την αξιολόγηση των περιοδικών επικαιροποι ημένων εκθέσεων για την ασφάλεια, ο Ε.Ο.Φ εξετάζει κατά πόσον είναι αναγκαία η οποιαδήποτε ενέργεια σχετικά με την άδεια κυκλοφορίας του συγκεκριμένου φαρμάκου.
Ο Ε.Ο.Φ. λαμβάνει τα αναγκαία μέτρα για να διατηρήσει, τροποποιήσει, αναστείλει ή ανακαλέσει την άδεια κυκλοφορίας, κατά περίπτωση.
Άρθρο 149
- Στην περίπτωση της ενιαίας αξιολόγησης περιοδικών επικαιροποιημένων εκθέσεων για την ασφάλεια, η οποία συνιστά κάποια ενέργεια για περισσότερες από μία άδειες κυκλοφορίας, σύμφωνα με το άρθρο 147 παράγραφος 1, αλλά δεν περιλαμβάνει καμία άδεια κυκλοφορίας χορηγηθείσα με την κεντρική διαδικασία του κεφαλαίου 1, τίτλος II του κανονισμού (ΕΚ) αριθμ. 726/2004, η Ομάδα Συντονισμού, εντός 30 ημερών από την παραλαβή της έκθεσης από την Επιτροπή Φαρμα κοεπαγρύπνησης Αξιολόγησης Κινδύνου, εξετάζει την έκθεση και καταλήγει στη διατύπωση θέσης ως προς τη διατήρηση, την τροποποίηση, την αναστολή ή την ανάκληση των σχετιζόμενων αδειών κυκλοφορίας, συμπεριλαμβανομένου και του χρονοδιαγράμματος για την εφαρμογή της συμφωνηθείσης γνώμης.
- Αν τα αντιπροσωπευόμενα εντός της Ομάδας Συντονισμού κράτη μέλη καταλήξουν σε συμφωνία με συναίνεση σχετικά με την ενέργεια που πρέπει να αναληφθεί, η συμφωνία διαβιβάζεται στον κάτοχο της άδειας κυκλοφορίας και στα κράτη μέλη. Ο Ε.Ο.Φ. λαμβάνει τα αναγκαία μέτρα για να διατηρήσει, τροποποιήσει, αναστείλει ή ανακαλέσει τις οικείες άδειες κυκλοφορίας σύμφωνα με το χρονοδιάγραμμα για την εφαρμογή που καθορίστηκε με τη συμφωνία.
Σε περίπτωση τροποποίησης, ο κάτοχος της άδειας κυκλοφορίας υποβάλλει στον Ε.Ο.Φ. κατάλληλη αίτηση τροποποίησης, η οποία περιλαμβάνει επικαιροποιημέ νη περίληψη των χαρακτηριστικών του προϊόντος και φύλλο οδηγιών, εντός του καθορισθέντος χρονοδιαγράμματος για την εφαρμογή.
Αν δεν μπορεί να επιτευχθεί συμφωνία με συναίνεση, η θέση της πλειοψηφίας των Κρατών μελών που αντιπροσωπεύονται στην Ομάδα Συντονισμού διαβιβάζεται στην Ευρωπαϊκή Επιτροπή, η οποία εφαρμόζει τη διαδικασία που προβλέπεται στα άρθρα 50, 51 και 52.
Σε περίπτωση που η συμφωνία στην οποία κατέληξαν τα κράτη μέλη που αντιπροσωπεύονται στην Ομάδα Συντονισμού ή η θέση της πλειοψηφίας των Κρατών μελών δεν συνάδει με τη σύσταση της Επιτροπής Φαρ μακοεπαγρύπνησης Αξιολόγησης Κινδύνου, η Ομάδα Συντονισμού επισυνάπτει στη συμφωνία ή στη θέση της πλειοψηφίας λεπτομερή αιτιολόγηση των επιστημονικών λόγων για τις διαφορές, μαζί με τη σύσταση.
- Στην περίπτωση της ενιαίας αξιολόγησης περιοδικών επικαιροποιημένων εκθέσεων για την ασφάλεια που οδηγεί σε σύσταση για οποιαδήποτε ενέργεια για περισσότερες από μία άδειες κυκλοφορίας σύμφωνα με το άρθρο 147 παράγραφος 1, η οποία περιλαμβάνει τουλάχιστον μία άδεια κυκλοφορίας εκδοθείσα με την κεντρική διαδικασία που προβλέπεται στον κανονισμό (ΕΚ) αριθμ. 726/2004, κεφάλαιο 1 του Τίτλου II, η Επιτροπή Φαρμάκων Ανθρώπινης Χρήσης, εντός 30 ημερών από την παραλαβή της έκθεσης της Επιτροπής Φαρμα κοεπαγρύπνησης Αξιολόγησης Κινδύνου, εξετάζει την έκθεση και γνωμοδοτεί σχετικά με τη διατήρηση, την τροποποίηση, την αναστολή ή την ανάκληση των σχετιζόμενων αδειών κυκλοφορίας, συμπεριλαμβανομένου χρονοδιαγράμματος για την εφαρμογή της γνώμης.
Σε περίπτωση που η γνώμη της Επιτροπής Φαρμάκων Ανθρώπινης Χρήσης δεν βρίσκεται σε συμφωνία με τις συστάσεις της Επιτροπής Φαρμακοεπαγρύπνησης Αξιολόγησης Κινδύνου, η Επιτροπή Φαρμάκων Ανθρώπινης Χρήσης επισυνάπτει στη γνωμοδότησή της λεπτομερή αιτιολόγηση των επιστημονικών λόγων για τις διαφορές, μαζί με τη σύσταση.
- Με βάση τη γνώμη της Επιτροπής Φαρμάκων Ανθρώπινης Χρήσης που αναφέρεται στην παράγραφο 3, η Ευρωπαϊκή Επιτροπή, σύμφωνα με τα άρθρα 50, 51 και 52 της παρούσας Υπουργικής απόφασης, υιοθετεί απόφαση που απευθύνεται στον ΕΟΦ και τις Αρμόδιες αρχές των λοιπών Κρατών μελών σχετικά με τα μέτρα που πρέπει να ληφθούν όσον αφορά τις άδειες κυκλοφορίας που χορηγούνται από τον Ε.ΟΦ και τις αρμόδιες Αρχές των λοιπών Κρατών μελών και τις οποίες αφορά η διαδικασία αυτού του τμήματος
Τμήμα 3
Ανίχνευση σήματος
Άρθρο 150
- Για τα φάρμακα που έχουν εγκριθεί σύμφωνα με την παρούσα υπουργική απόφαση, ο Ε.Ο.Φ. σε συνεργασία με τις αρμόδιες αρχές των άλλων Κρατών μελών και τον Ευρωπαϊκό Οργανισμό Φαρμάκων λαμβάνουν τα ακόλουθα μέτρα:
α) επιτηρούν το αποτέλεσμα των μέτρων για την ελαχιστοποίηση του κινδύνου που περιλαμβάνονται στα σχέδια διαχείρισης του κινδύνου και των προϋποθέσεων που αναφέρονται στα άρθρα 34, 35 ή 36
β) αξιολογούν τις επικαιροποιήσεις του συστήματος διαχείρισης του κινδύνου
γ) επιτηρούν τα στοιχεία της βάσης δεδομένων Eudravigilance, για να καθορίσουν κατά πόσον υπάρχουν νέοι ή μεταβληθέντες κίνδυνοι και αν οι κίνδυνοι αυτοί έχουν επίπτωση στη σχέση κινδύνου/οφέλους.
- Ο Ε.Ο.Φ. λαμβάνει υπόψη του την αρχική ανάλυση και ιεράρχηση των σημάτων για νέους ή μεταβληθέντες κινδύνους ή για αλλαγές στη σχέση κινδύνου / οφέλους που εκπονεί η Επιτροπή Φαρμακοεπαγρύπνησης Αξιολόγησης Κινδύνου, καθώς και την τυχόν εκτίμησή της περί της αναγκαιότητας λήψης συμπληρωματικών μέτρων παρακολούθησης. Η αξιολόγηση των σημάτων αυτών και η συμφωνία επί τυχόν μεταγενέστερων ενεργειών όσον αφορά την άδεια κυκλοφορίας πραγματοποιείται σε χρονική κλίμακα ανάλογη της έκτασης και της σοβαρότητας του ζητήματος.
- Ο Ευρωπαϊκός Οργανισμός Φαρμάκων, ο Ε.Ο.Φ., οι λοιπές αρμόδιες εθνικές αρχές και ο κάτοχος αδείας κυκλοφορίας αλληλοενημερώνονται σε περίπτωση που ανιχνευθούν νέοι ή μεταβληθέντες κίνδυνοι ή αλλαγές στη σχέση κινδύνου/οφέλους.
Οι κάτοχοι αδειών κυκλοφορίας υποχρεούνται να ενημερώνουν τον Ευρωπαϊκό Οργανισμό Φαρμάκων και τον Ε.Ο.Φ. σε περίπτωση που ανιχνεύσουν νέους ή με ταβληθέντες κινδύνους ή αλλαγές στη σχέση κινδύνου/ οφέλους κάποιου φαρμάκου.
Τμήμα 4
Επείγουσα διαδικασία της Ένωσης
Άρθρο 151
- Ο Ε.Ο.Φ. κινεί τη διαδικασία που προβλέπεται στο παρόν Τμήμα, ενημερώνοντας τις αρμόδιες Αρχές των λοιπών Κρατών μελών, τον Ευρωπαϊκό Οργανισμό Φαρμάκων και την Ευρωπαϊκή Επιτροπή όταν κρίνεται αναγκαίο να αναληφθεί επείγουσα ενέργεια, ως αποτέλεσμα της αξιολόγησης των σχετικών με δραστηριότητες φαρμακοεπαγρύπνησης δεδομένων, σε οποιαδήποτε από τις ακόλουθες περιπτώσεις:
α) εξετάζει το ενδεχόμενο αναστολής ή ανάκλησης αδείας κυκλοφορίας
β) εξετάζει το ενδεχόμενο απαγόρευσης της διάθεσης ενός φαρμάκου
γ) εξετάζει το ενδεχόμενο άρνησης της ανανέωσης μιας άδειας κυκλοφορίας
δ) ενημερώνεται από τον κάτοχο της αδείας κυκλοφορίας ότι, λόγω ύπαρξης επιφυλάξεων σχετικά με την ασφάλεια, διέκοψε τη θέση σε κυκλοφορία ενός φαρμάκου ή έλαβε μέτρα για να αποσυρθεί η άδεια κυκλοφορίας, ή προτίθεται να το πράξει
ε) θεωρεί ότι είναι απαραίτητη μια νέα αντένδειξη, ή μια μείωση της συνιστώμενης δόσης ή ένας περιορισμός των ενδείξεων
Εφόσον η παραπάνω διαδικασία κινηθεί από την αρμόδια Αρχή άλλου Κράτους μέλους ή την Ευρωπαϊκή Επιτροπή, αντίστοιχα συμμετέχει και ο Ε.Ο.Φ.
Ο Ευρωπαϊκός Οργανισμός Φαρμάκων επιβεβαιώνει κατά πόσον το θέμα ασφαλείας αφορά σε φάρμακα άλλα από εκείνο που καλύπτει η πληροφορία ή εάν πρόκειται για κοινό χαρακτηριστικό όλων των προϊόντων που ανήκουν στην ίδια ομάδα ή στην ίδια θεραπευτική κατηγορία.
Σε περίπτωση που το σχετικό φάρμακο διαθέτει άδεια κυκλοφορίας σε περισσότερα του ενός κράτη μέλη, ο ΕΟΦ, εφόσον είχε την πρωτοβουλία της διαδικασία, ενημερώνεται από τον Ευρωπαϊκό Οργανισμό Φαρμάκων, σχετικά με το αποτέλεσμα της επιβεβαίωσης, και εφαρμόζονται οι οριζόμενες στα άρθρα 152 και 153 διαδικασίες. Σε αντίθετη περίπτωση, το θέμα ασφαλείας αντιμετωπίζεται από τον Ε.Ο.Φ. Ο Ε.Ο.Φ. καθιστά διαθέσιμη στους κατόχους αδειών κυκλοφορίας την πληροφορία σχετικά με την έναρξη της διαδικασίας.
- Με την επιφύλαξη των διατάξεων της παραγράφου 1 του παρόντος άρθρου, και των άρθρων 152 και 153, ο Ε.Ο.Φ. δύναται, σε περιπτώσεις όπου απαιτείται επείγουσα ενέργεια για την προστασία της δημόσιας υγείας, να αναστείλει την άδεια κυκλοφορίας και να απαγορεύσει τη χρήση του φαρμάκου στην Ελληνική επικράτεια μέχρι να ληφθεί τελική απόφαση. Ενημερώνει δε την Ευρωπαϊκή Επιτροπή, τον Οργανισμό και τις αρμόδιες Αρχές των λοιπών Κρατών μελών, το αργότερο την επόμενη εργάσιμη ημέρα, ως προς τους λόγους που επέβαλαν την ενέργεια αυτή.
- Σε οποιοδήποτε στάδιο της διαδικασίας που προβλέπεται στα άρθρα 152 και 153, ο ΕΟΦ, εφόσον έχει χορηγήσει άδεια κυκλοφορίας για το εν λόγω φάρμακο, λαμβάνει υπόψη του τυχόν αίτημα της Ευρωπαϊκής Επιτροπής για άμεση λήψη προσωρινών μέτρων.
- Οι πληροφορίες που αναφέρονται στο παρόν άρθρο μπορεί να αφορούν σε μεμονωμένα φάρμακα ή σε μία ομάδα φαρμάκων ή σε μια θεραπευτική κατηγορία.
Αν ο Ευρωπαϊκός Οργανισμός Φαρμάκων διαπιστώνει ότι το θέμα ασφάλειας αφορά σε περισσότερα φάρμακα από εκείνα που καλύπτονται από τις πληροφορίες ή ότι είναι κοινό για όλα τα φάρμακα που ανήκουν στην εν λόγω ομάδα ή στην ίδια θεραπευτική κατηγορία, επεκτείνει το πεδίο εφαρμογής της διαδικασίας ανάλογα.
- Εφόσον ο Ε.Ο.Φ κινεί τη διαδικασία που αναφέρεται στην παράγραφο 1, παράλληλα με τις πληροφορίες που αναφέρονται στην παράγραφο 1, καθιστά διαθέσιμα στον Ευρωπαϊκό Οργανισμό Φαρμάκων όλα τα σχετικά επιστημονικά στοιχεία που έχει στη διάθεσή του, καθώς και τυχόν αξιολόγησή τους.
Άρθρο 152
- Αφού παραλάβει τις πληροφορίες που αναφέρονται στο άρθρο 151 παράγραφος 1, ο Ευρωπαϊκός Οργανισμός Φαρμάκων αναγγέλλει δημοσίως την έναρξη της διαδικασίας μέσω της ευρωπαϊκής δικτυακής πύλης φαρμάκων. Ο Ε.Ο.Φ. δύναται παράλληλα να ανακοινώνει δημοσίως την έναρξη, στην εθνική δικτυακή πύλη για τα φάρμακα.
Η αναγγελία καθορίζει το θέμα που υπεβλήθη στον Ευρωπαϊκό Οργανισμό Φαρμάκων σύμφωνα με το άρθρο 151, τα φάρμακα και, κατά περίπτωση, τις σχετιζόμενες δραστικές ουσίες. Περιέχει στοιχεία σχετικά με το δικαίωμα των κατόχων αδειών κυκλοφορίας, των επαγγελματιών του τομέα της υγείας και του κοινού να υποβάλουν στον Ευρωπαϊκό Οργανισμό Φαρμάκων πληροφορίες για τη διαδικασία και αναφέρει τον τρόπο υποβολής αυτών των πληροφοριών.
- Η Επιτροπή Φαρμακοεπαγρύπνησης Αξιολόγησης Κινδύνου αξιολογεί το προς εξέταση από τον Ευρωπαϊκό Οργανισμό Φαρμάκων θέμα σύμφωνα με το άρθρο 151. Ο εισηγητής συνεργάζεται στενά με τον εισηγητή που όρισε η Επιτροπή Φαρμάκων Ανθρώπινης Χρήσης και τον Ε.Ο.Φ., εφόσον είναι κράτος μέλος αναφοράς, για τα προς εξέταση φάρμακα.
Για τους σκοπούς της εν λόγω αξιολόγησης, ο κάτοχος αδείας κυκλοφορίας δύναται να υποβάλει έγγραφες παρατηρήσεις.
Εάν το επιτρέπει ο επείγων χαρακτήρας του ζητήματος, η Επιτροπή Φαρμακοεπαγρύπνησης Αξιολόγησης κινδύνου δύναται να διεξάγει δημόσιες ακροάσεις εφόσον το κρίνει σκόπιμο και δικαιολογείται κατάλληλα, ιδίως όσον αφορά την έκταση και τη σοβαρότητα του θέματος ασφαλείας. Οι ακροάσεις αναγγέλλονται μέσω της ευρωπαϊκής δικτυακής πύλης για τα φάρμακα.
Κατά τη δημόσια ακρόαση, δίδεται προσοχή στη θεραπευτική δράση του φαρμάκου.
Όταν ένας κάτοχος αδείας κυκλοφορίας ή άλλο πρόσωπο που επιθυμεί να υποβάλει πληροφορίες έχει εμπιστευτικά δεδομένα σχετικά με το θέμα της διαδικασίας, δύναται να ζητήσει άδεια να υποβάλει τα εν λόγω δεδομένα στην Επιτροπή Φαρμακοεπαγρύπνησης Αξιολόγησης Κινδύνου σε μη δημόσια ακρόαση.
- Εντός 60 ημερών από την υποβολή των πληροφοριών, η Επιτροπή Φαρμακοεπαγρύπνησης Αξιολόγησης Κινδύνου συντάσσει σύσταση, στην οποία δηλώνονται οι λόγοι στους οποίους αυτή βασίζεται, λαμβάνοντας υπόψη τη θεραπευτική δράση του φαρμάκου.
Στο περιεχόμενο της σύστασης αναφέρονται οι αποκλίνουσες απόψεις και οι αιτιολογίες τους. Σε περίπτωση επείγουσας ανάγκης, δύναται να καθορισθεί βραχύτερη προθεσμία. Η σύσταση περιλαμβάνει οποιοδήποτε από τα ακόλουθα συμπεράσματα ή συνδυασμό αυτών:
α) δεν απαιτείται περαιτέρω αξιολόγηση ή ενέργεια στο επίπεδο της Ένωσης
β) ο κάτοχος της αδείας κυκλοφορίας θα πρέπει να διενεργήσει περαιτέρω αξιολόγηση των δεδομένων και να παρακολουθεί τα αποτελέσματα της αξιολόγησης
γ) ο κάτοχος της αδείας κυκλοφορίας θα πρέπει να αναλάβει το ρόλο του χορηγού μετεγκριτικής μελέτης ασφαλείας και να παρακολουθεί τα αποτελέσματα της μελέτης
δ) θα πρέπει να εφαρμοσθούν μέτρα ελαχιστοποίησης του κινδύνου από τον κάτοχο της άδειας κυκλοφορίας ή τον Ε.Ο.Φ. και τις αρμόδιες Αρχές των λοιπών Κρατών μελών.
ε) η άδεια κυκλοφορίας θα πρέπει να ανασταλεί, ανακληθεί ή να μην ανανεωθεί
στ) η άδεια κυκλοφορίας θα πρέπει να τροποποιηθεί.
Για τους σκοπούς του πρώτου εδαφίου στοιχείο δ), η σύσταση καθορίζει τα συνιστώμενα μέτρα ελαχιστοποίησης του κινδύνου και τις τυχόν προϋποθέσεις ή τους περιορισμούς στους οποίους πρέπει να υπόκειται η άδεια κυκλοφορίας.
Όταν, στις περιπτώσεις που αναφέρονται στο πρώτο εδάφιο στοιχείο στ), συνιστάται η αλλαγή ή η προσθήκη πληροφοριών στην περίληψη των χαρακτηριστικών του προϊόντος, στη συσκευασία ή στο φύλλο οδηγιών, η σύσταση προτείνει την ακριβή διατύπωση των εν λόγω αλλαγμένων ή προστιθέμενων πληροφοριών και το σημείο στο οποίο η διατύπωση αυτή πρέπει να τοποθετείται στην περίληψη των χαρακτηριστικών του προϊόντος, στη συσκευασία ή στο φύλλο οδηγιών.
Άρθρο 153
- Όταν το πεδίο εφαρμογής της διαδικασίας, όπως καθορίζεται σύμφωνα με το άρθρο 151 παράγραφος 4, δεν περιλαμβάνει άδεια κυκλοφορίας εκδιδόμενη με την κεντρική διαδικασία του κανονισμού (ΕΚ) αριθμ. 726/2004, τίτλος II, κεφάλαιο 1, η Ομάδα Συντονισμού, εντός 30 ημερών από την παραλαβή της σύστασης της Επιτροπής Φαρμακοεπαγρύπνησης Αξιολόγησης Κινδύνου ή βραχύτερης προθεσμίας σε περίπτωση κατεπείγοντος, εξετάζει τη σύσταση και λαμβάνει θέση σχετικά με τη διατήρηση, την τροποποίηση, την αναστολή, την ανάκληση ή την άρνηση ανανέωσης της σχετιζόμενης αδείας κυκλοφορίας, συμπεριλαμβανομένου του χρονοδιαγράμματος για την εφαρμογή της συμφωνηθείσης θέσης.
- Αν ο ΕΟΦ, εφόσον εκπροσωπείται στην Ομάδα Συντονισμού, καταλήξει σε συμφωνία με συναίνεση με τις λοιπές εκπροσωπούμενες αρμόδιες Αρχές των Κρατών μελών, σχετικά με τη ενέργεια που πρέπει να αναληφθεί, ο πρόεδρος καταγράφει τη συμφωνία και τη διαβιβάζει στον κάτοχο της αδείας κυκλοφορίας και στα κράτη μέλη. Ο Ε.Ο.Φ. λαμβάνει τα αναγκαία μέτρα για να διατηρηθεί, τροποποιηθεί, ανασταλεί, ανακληθεί ή αρνηθεί την ανανέωση της σχετιζόμενης αδείας κυκλοφορίας σύμφωνα με το χρονοδιάγραμμα για την εφαρμογή που καθορίστηκε με τη συμφωνία.
Αν συμφωνηθεί τροποποίηση, ο κάτοχος της άδειας κυκλοφορίας υποβάλλει στον Ε.Ο.Φ. και τις άλλες αρμόδιες εθνικές αρχές κατάλληλη αίτηση τροποποίησης, η οποία περιλαμβάνει επικαιροποιημένη περίληψη των χαρακτηριστικών του προϊόντος και φύλλο οδηγιών, εντός του καθορισθέντος χρονοδιαγράμματος για την εφαρμογή.
Αν δεν μπορεί να εξευρεθεί συμφωνία με συναίνεση, η θέση της πλειοψηφίας των Κρατών μελών που αντιπροσωπεύονται στην Ομάδα Συντονισμού διαβιβάζεται στην Ευρωπαϊκή Επιτροπή, η οποία εφαρμόζει τη διαδικασία που προβλέπεται στα άρθρα 49, 50, 51 και 52.
Σε περίπτωση που η συμφωνία στην οποία κατέληξαν τα κράτη μέλη που αντιπροσωπεύονται στους κόλπους της Ομάδας Συντονισμού ή η θέση της πλειοψηφίας των Κρατών μελών στους κόλπους της ομάδας συντονισμού δεν συνάδει με τη σύσταση της Επιτροπής Φαρμακοεπαγρύπνησης Αξιολόγησης Κινδύνου, η Ομάδα Συντονισμού επισυνάπτει στη συμφωνία ή στη θέση της πλειοψηφίας λεπτομερή αιτιολόγηση των επιστημονικών λόγων για τις διαφορές, μαζί με τη σύσταση.
- Όταν το πεδίο εφαρμογής της διαδικασίας, όπως καθορίζεται σύμφωνα με το άρθρο 151 παράγραφος 4, περιλαμβάνει τουλάχιστον μία άδεια κυκλοφορίας που χορηγείται σύμφωνα με την κεντρική διαδικασία του κανονισμού (ΕΚ) αριθμ. 726/2004, τίτλος II, κεφάλαιο 1, η Επιτροπή Φαρμάκων Ανθρώπινης Χρήσης, εντός 30 ημερών από την παραλαβή της σύστασης της Επιτροπής Φαρμακοεπαγρύπνησης Αξιολόγησης Κινδύνου, εξετάζει τη σύσταση και εκδίδει γνώμη σχετικά με τη διατήρηση, την τροποποίηση, την αναστολή, την ανάκληση ή την άρνηση ανανέωσης των σχετιζόμενων αδειών κυκλοφορίας. Σε περίπτωση που απαιτείται επειγόντως η έγκριση της γνώμης και κατόπιν πρότασης του προέδρου της, η Επιτροπή Φαρμάκων Ανθρώπινης Χρήσης δύναται να συμφωνήσει επί βραχύτερης προθεσμίας.
Σε περίπτωση που η γνώμη της Επιτροπής Φαρμάκων Ανθρώπινης Χρήσης δεν συνάδει με τη σύσταση της Επιτροπής Φαρμακοεπαγρύπνησης Αξιολόγησης Κινδύνου, η Επιτροπή Φαρμάκων Ανθρώπινης Χρήσης επισυνάπτει στη γνώμη της λεπτομερή αιτιολόγηση των επιστημονικών λόγων για τις διαφορές, μαζί με τη σύσταση.
- Με βάση τη γνώμη της Επιτροπής Φαρμάκων Ανθρώπινης Χρήσης που αναφέρεται στην παράγραφο 3, η Ευρωπαϊκή Επιτροπή, σύμφωνα με τα άρθρα 50, 51 και 52 της παρούσας Υπουργικής απόφασης, υιοθετεί απόφαση που απευθύνεται στον Ε.Ο.Φ. και τις αρμόδιες Αρχές των λοιπών Κρατών μελών σχετικά με τα μέτρα που πρέπει να ληφθούν όσον αφορά τις άδειες κυκλοφορίας που χορηγούνται από τα κράτη μέλη και τις οποίες αφορά η διαδικασία αυτού του τμήματος.
(Το άρθρο 153, τέθηκε όπως αντικαταστάθηκε με την κ.υ.α. ΔΥΓ3α/Γ.Π. οικ. 90023/27.9.2013)
Τμήμα 5
Δημοσίευση των αξιολογήσεων
Άρθρο 154
Τα τελικά συμπεράσματα της αξιολόγησης, οι συστάσεις, οι γνώμες και οι τελικές αποφάσεις που αναφέρονται στα άρθρα 144 έως 153 δημοσιοποιούνται από τον Ευρωπαϊκό Οργανισμό Φαρμάκων μέσω της ευρωπαϊκής δικτυακής πύλης για τα φάρμακα.
ΚΕΦΑΛΑΙΟ 4
Επίβλεψη των μετεγκριτικών μελετών ασφάλειας
Άρθρο 155
- Το παρόν κεφάλαιο εφαρμόζεται σε μη παρεμβατικές μετεγκριτικές μελέτες ασφάλειας που ξεκινούν στην Ελλάδα, αποτελούν αντικείμενο διαχείρισης ή χρηματοδοτούνται από τον κάτοχο της αδείας κυκλοφορίας φαρμάκου στην Ελλάδα, εκούσια ή ως αποτέλεσμα υποχρεώσεων που επιβλήθηκαν από τον ΕΟΦ σύμφωνα με τα άρθρα 34 ή 36 ή την αρμόδια για τα φάρμακα Αρχή άλλου Κράτους μέλους ή την Επιτροπή Φαρμακοεπα γρύπνησης Αξιολόγησης του Κινδύνου και οι οποίες περιλαμβάνουν τη συλλογή δεδομένων ασφαλείας από ασθενείς ή επαγγελματίες υγείας.
- Το παρόν κεφάλαιο ισχύει με την επιφύλαξη των απαιτήσεων της Ελληνικής νομοθεσίας και του Ευρωπαϊκού Δικαίου για την προστασία της υγείας και των δικαιωμάτων όσων συμμετέχουν σε μη παρεμβατικές μετεγκριτικές μελέτες ασφάλειας.
- Μελέτες δεν διενεργούνται εφόσον η ίδια η διενέρ γειά τους προωθεί τη χρήση ενός φαρμάκου.
- Οι αμοιβές των επαγγελματιών υγείας για τη συμμετοχή τους σε μη παρεμβατικές μετεγκριτικές μελέτες ασφαλείας περιορίζονται αντισταθμιστικά στο χρόνο που απαιτήθηκε και τα έξοδα που πραγματοποιήθηκαν.
- Ο κάτοχος της αδείας κυκλοφορίας υποβάλλει στον ΕΟΦ το πρωτόκολλο και τις εκθέσεις προόδου σύμφωνα με τις σχετικές κατευθυντήριες οδηγίες του Ευρωπαϊκού Οργανισμού Φαρμάκων (Good Pharmacovigilance Practices, GVP Module VIII). Έγκριση από τον ΕΟΦ απαιτείται μόνο σε περίπτωση που η μελέτη διεξάγεται αποκλειστικά και μόνο στην Ελλάδα και αφορά σε μη παρεμβατική μελέτη που έχει επιβληθεί στον κάτοχο της άδειας κυκλοφορίας ως μετεγκριτική δέσμευση.
- Ο κάτοχος της αδείας κυκλοφορίας διαβιβάζει στον ΕΟΦ, σύμφωνα με τις σχετικές κατευθυντήριες οδηγίες του Ευρωπαϊκού Οργανισμού Φαρμάκων (GVPModuleVIII), την τελική έκθεση της μελέτης που διεξήχθη, εντός 12 μηνών από το πέρας της συλλογής δεδομένων.
- Κατά τη διενέργεια της μελέτης, ο κάτοχος της άδειας κυκλοφορίας παρακολουθεί τα δεδομένα που προκύπτουν και αξιολογεί τις συνέπειές τους για τη σχέση κινδύνου / οφέλους του σχετιζόμενου φαρμάκου.
Οποιεσδήποτε νέες πληροφορίες ενδέχεται να επηρεάσουν την αξιολόγηση της σχέσης κινδύνου/οφέλους του φαρμάκου κοινοποιούνται στον Ε.Ο.Φ. σύμφωνα με το άρθρο 38, εφόσον το φάρμακο έχει άδεια κυκλοφορίας στην ελληνική αγορά, όπως και στις αρμόδιες αρχές των λοιπών Κρατών μελών στα οποία έχει εγκριθεί το φάρμακο.
Η υποχρέωση που τίθεται με το δεύτερο εδάφιο δεν επηρεάζει την ενημέρωση σχετικά με τα αποτελέσματα των μελετών που ο κάτοχος της αδείας κυκλοφορίας είναι υποχρεωμένος να παρέχει μέσω των περιοδικών επικαιροποιημένων εκθέσεων για την ασφάλεια, σύμφωνα με τις διατάξεις του άρθρου 144.
- Τα άρθρα 156 έως 159 εφαρμόζονται αποκλειστικά στις αναφερόμενες στην παράγραφο 1 μελέτες οι οποίες διεξάγονται σύμφωνα με απαίτηση που επιβάλλεται δυνάμει των άρθρων 34 ή 36.
Άρθρο 156
- Πριν από τη διεξαγωγή μελέτης, ο κάτοχος της αδείας κυκλοφορίας υποβάλει σχέδιο πρωτοκόλλου στην Επιτροπή Φαρμακοεπαγρύπνησης Αξιολόγησης Κινδύνου, εκτός εάν οι μελέτες πραγματοποιούνται αποκλειστικά και μόνο στην Ελλάδα κατόπιν απαίτησης του Ε.Ο.Φ. σύμφωνα με το άρθρο 36. Για τέτοιες μελέτες, ο κάτοχος της αδείας κυκλοφορίας υποβάλλει σχέδιο πρωτοκόλλου στον Ε.Ο.Φ, προς έγκριση.
- Εντός 60 ημερών από την υποβολή του προσχεδίου του πρωτοκόλλου, ο Ε.Ο.Φ. ή η Επιτροπή Φαρμακοεπα γρύπνησης Αξιολόγησης Κινδύνου, κατά περίπτωση, συντάσσουν:
α) έγγραφο έγκρισης από τον Ε.Ο.Φ. ή θετικής γνωμάτευσης από την Επιτροπή Φαρμακοεπαγρύπνησης Αξιολόγησης Κινδύνου του προσχεδίου του πρωτοκόλλου
β) έγγραφο αντιρρήσεων οι οποίες βασίζονται σε λεπτομερή αιτιολόγηση, σε οποιαδήποτε από τις ακόλουθες περιπτώσεις:
- i) αν κρίνει ότι η διενέργεια της μελέτης προωθεί τη χρήση ενός φαρμάκου
- ii) αν κρίνει ότι ο σχεδιασμός της μελέτης δεν επιτυγχάνει τους στόχους της μελέτης ή
γ) έγγραφο με το οποίο γνωστοποιείται στον κάτοχο της αδείας κυκλοφορίας ότι η μελέτη αποτελεί είναι κλινική μελέτη που εμπίπτει στο πεδίο εφαρμογής της ΔΥΓ3/89292/2002 (ΦΕΚ Β/1973) για την ενσωμάτωση της Οδηγίας 2001/20/ΕΚ περί κλινικών μελετών.
- Η μελέτη δύναται να ξεκινήσει μόνο κατόπιν έγγραφης έγκρισης από τον Ε.Ο.Φ. ή θετικής γνωμάτευσης από την Επιτροπή Φαρμακοεπαγρύπνησης Αξιολόγησης Κινδύνου, κατά περίπτωση.
Όταν έχει εκδοθεί η έγκριση, ως αναφέρεται στην παράγραφο 2 στοιχείο α), ο κάτοχος της αδείας κυκλοφορίας διαβιβάζει το πρωτόκολλο στον ΕΟΦ και στις αρμόδιες αρχές των λοιπών Κρατών μελών όπου θα διεξαχθεί η μελέτη και, εν συνεχεία, δύναται να αρχίσει τη μελέτη σύμφωνα με το πρωτόκολλο που έχει γίνει αποδεκτό, υπό την προϋπόθεση ότι έχει λάβει σχετική απόφαση και από το Επιστημονικό Συμβούλιο κάθε ιδρύματος όπου θα διεξαχθεί η μελέτη
Άρθρο 157
Μετά την έναρξη της μελέτης, οποιεσδήποτε ουσιαστικές τροποποιήσεις του πρωτοκόλλου υποβάλλονται, πριν την έναρξη της εφαρμογής τους, στον Ε.Ο.Φ. ή στην Επιτροπή Φαρμακοεπαγρύπνησης Αξιολόγησης Κινδύνου, κατά περίπτωση. Ο Ε.Ο.Φ. ή η Επιτροπή Φαρμακο επαγρύπνησης Αξιολόγησης Κινδύνου, κατά περίπτωση, αξιολογεί τις τροποποιήσεις και ενημερώνει τον κάτοχο της αδείας κυκλοφορίας σχετικά με την αποδοχή τους ή την ύπαρξη αντιρρήσεων. Ο κάτοχος της αδείας κυκλοφορίας ενημερώνει τον ΕΟΦ και τις αρμόδιες αρχές των λοιπών Κρατών μελών καθώς και το Επιστημονικό Συμβούλιο κάθε ιδρύματος όπου διεξάγεται η μελέτη.
Άρθρο 158
- Όταν ολοκληρωθεί η μελέτη, η τελική έκθεση για τη μελέτη υποβάλλεται στον Ε.Ο.Φ. ή στην Επιτροπή Φαρμακοεπαγρύπνησης Αξιολόγησης Κινδύνου, κατά περίπτωση, εντός 12 μηνών από το πέρας της συλλογής δεδομένων. Μοναδική εξαίρεση στον κανόνα αυτό αποτελεί η περίπτωση όπου ο Ε.Ο.Φ. ή η Επιτροπή Φαρμακοεπαγρύπνησης Αξιολόγησης Κινδύνου, κατά περίπτωση, έχει χορηγήσει γραπτή έγκριση για παρέκκλιση.
- Ο κάτοχος της αδείας κυκλοφορίας εκτιμά κατά πόσον τα αποτελέσματα της μελέτης έχουν αντίκτυπο επί της αδείας κυκλοφορίας και, αν κρίνεται αναγκαίο, υποβάλλει στον ΕΟΦ και τις αρμόδιες Αρχές των λοιπών Κρατών μελών που έχουν εκδώσει άδεια κυκλοφορίας, αίτηση για την τροποποίησή της. Η εν λόγω υποχρέωση δύναται να επιβληθεί μονομερώς από τον ΕΟΦ, εφόσον κρίνει ότι όφειλε να το πράξει ο κάτοχος της άδειας κυκλοφορίας, σύμφωνα με τα πορίσματα της μελέτης.
- Μαζί με την τελική έκθεση για τη μελέτη, ο κάτοχος της αδείας κυκλοφορίας υποβάλλει ηλεκτρονικώς περίληψη των αποτελεσμάτων της μελέτης στον Ε.Ο.Φ. ή στην Επιτροπή Φαρμακοεπαγρύπνησης Αξιολόγησης Κινδύνου, κατά περίπτωση.
Άρθρο 159
- Με βάση τα αποτελέσματα της μελέτης και ύστερα από διαβουλεύσεις με τον κάτοχο της αδείας κυκλοφορίας, η Επιτροπή Φαρμακοεπαγρύπνησης Αξιολόγησης Κινδύνου δύναται να υποβάλει συστάσεις σχετικά με την άδεια κυκλοφορίας, αναφέροντας τους λόγους στους οποίους βασίζονται. Οι συστάσεις αναφέρουν τις αποκλίνουσες απόψεις και την αιτιολογία τους.
- Όταν διατυπώνονται συστάσεις για την τροποποίηση, αναστολή ή ανάκληση της αδείας κυκλοφορίας για φάρμακο που έχει εγκριθεί από τον Ε.Ο.Φ., σύμφωνα με την παρούσα υπουργική απόφαση, ο Ε.Ο.Φ., εκπροσωπούμενος στην Ομάδα Συντονισμού, συμμετέχει στη διατύπωση θέσης επί του θέματος, λαμβάνοντας υπόψη τη σύσταση που αναφέρεται στην παράγραφο 1 και περιλαμβάνοντας χρονοδιάγραμμα για την εφαρμογή της συμφωνηθείσης θέσης.
Αν ο Ε.Ο.Φ. και οι λοιπές αντιπροσωπευόμενες στην Ομάδα Συντονισμού αρμόδιες Αρχές των Κρατών μελών καταλήξουν σε συμφωνία με συναίνεση σχετικά με την ενέργεια που πρέπει να αναληφθεί, ο πρόεδρος καταγράφει τη συμφωνία και τη διαβιβάζει στον κάτοχο της αδείας κυκλοφορίας και στα κράτη μέλη. Ο Ε.Ο.Φ. λαμβάνει τα αναγκαία μέτρα για να τροποποιήσει, αναστείλει ή ανακαλέσει τη σχετική άδεια κυκλοφορίας σύμφωνα με το χρονοδιάγραμμα για την εφαρμογή που καθορίστηκε με τη συμφωνία.
Αν συμφωνηθεί τροποποίηση, ο κάτοχος της αδείας κυκλοφορίας υποβάλλει στον Ε.Ο.Φ. κατάλληλη αίτηση τροποποίησης, η οποία περιλαμβάνει επικαιροποιημένη περίληψη των χαρακτηριστικών του προϊόντος και φύλλο οδηγιών, εντός του καθορισθέντος χρονοδιαγράμματος για την εφαρμογή.
Η συμφωνία δημοσιοποιείται στην ευρωπαϊκή δικτυακή πύλη για τα φάρμακα.
Αν δεν καταστεί δυνατή η επίτευξη συμφωνίας με συναίνεση, η θέση της πλειοψηφίας των Κρατών μελών στην Ομάδα Συντονισμού διαβιβάζεται στην Ευρωπαϊκή Επιτροπή, η οποία εφαρμόζει τη διαδικασία που προβλέπεται στα άρθρα 49, 50, 51 και 52.
Σε περίπτωση που η συμφωνία στην οποία κατέληξε ο Ε.Ο.Φ. με τις αρμόδιες Αρχές των Κρατών μελών που αντιπροσωπεύονται στην Ομάδα Συντονισμού ή που η θέση της πλειοψηφίας δεν συνάδει με τη σύσταση της Επιτροπής Φαρμακοεπαγρύπνησης Αξιολόγησης Κινδύνου, η Ομάδα Συντονισμού επισυνάπτει στη συμφωνία ή στη θέση της πλειοψηφίας λεπτομερή αιτιολόγηση των επιστημονικών λόγων για τις διαφορές, μαζί με τη σύσταση.
(Το άρθρο 159, τέθηκε όπως αντικαταστάθηκε με την κ.υ.α. ΔΥΓ3α/Γ.Π. οικ. 90023/27.9.2013)